Zeven inspiratiezwiepers

Je hebt een geweldig project in gedachten of een inspirerende opdracht gekregen. En toch lukt het maar niet om een begin te maken. Hoe kom je aan een portie instant-inspiratie op een moment dat je het goed kunt gebruiken?

Mensen in de oudheid beschouwden inspiratie als een boodschapper van de goden. Ze zagen het als een ‘geest’ die via de kunstenaar zijn creativiteit met de mensheid deelde. De Grieken noemden deze boodschapper ‘muze’, voor wie je je open moest stellen om haar te ontvangen.

Veel mensen zitten tegenwoordig nog steeds te wachten op een ingeving van boven, terwijl we inmiddels toch heel wat meer kennis hebben van de werking van de hersenen. Inspiratie zit voornamelijk in jezelf opgeborgen. Dat we vaak moeilijk bij die bron kunnen komen, komt omdat we onszelf blokkeren. We vinden bijvoorbeeld dat we alleen maar plannen mogen presenteren die aan onze eigen hoge eisen voldoen. Hoe harder je in die omstandigheden probeert om creatief te zijn, hoe moeilijker het wordt.

Wat er dan gebeurt, is vergelijkbaar met het proberen te herinneren van een naam die je vergeten bent. Hoe vaak je het ook probeert, het lukt je niet om de naam te herinneren. Het is meestal beter om het even te laten rusten en de vraag even in je achterhoofd op te slaan. Een tijdje later komt de naam waarschijnlijk, helemaal onverwacht, weer in je hoofd op.

Inspiratie vinden betekent vooral je innerlijke blokkades uit de weg ruimen en ontvankelijke momenten creëren. Dat doe je zo:

1. Laat je hoofd leeglopen op papier
Pak een leeg vel papier en schrijf alles op wat in gedachten komt. Let niet op grammatica, punten en komma’s, maar schrijf alleen maar je bovendrijvende gedachten op. Eerst zullen je gedachten alle kanten op schieten, maar daarna zullen ze zich meer en meer in de richting bewegen van je project. Schrijven heeft nog een andere wonderlijke werking: door je gedachten op papier te zetten, krijgen ze langzaam maar zeker vorm. Schrijfster en emotiedeskundige Suzanne Piët werkt op deze manier.

2. Maak een mindmap
Een mindmap is een goede manier om te starten, omdat het je gedachten op een visuele manier ordent en in kleine stukjes hakt. Een kleiner onderdeel is gemakkelijker te overzien dan een groot project. Hier lees je hoe je een mindmap kunt maken om een probleem op te lossen.
Door je gedachten op deze manier op papier te zetten, kom je vaak op nieuwe ideeën: je ziet nieuwe verbindingen en ontbrekende schakels. Voor je het weet, heb je een inspirerend begin.

3. Vraag waarom
Neem een beginvraag en vraag jezelf af 'waarom?’ Op het antwoord volgt opnieuw de vraag: 'waarom?' Ga daar net zo lang mee door totdat je niets meer te antwoorden hebt. Dit dwingt je om het vraagstuk laag voor laag af te pellen en op die manier stap voor stap ruimte te maken voor nieuwe oplossingen. Als je op het punt belandt dat je geen enkel antwoord meer kunt geven, zit je waarschijnlijk bij het punt waarop je met je project kunt starten.

4. Vind een startpunt
Een componist heeft een eerste noot nodig om te beginnen met een nieuw stuk. Hij werkt in een bestaande toonsoort en vindt vandaar uit nieuwe combinaties en ritmes. Deze werkwijze kun je ook toepassen als je bijvoorbeeld een nieuwe website wilt ontwerpen. Iets wat andere mensen bedacht hebben en wat succes heeft gehad – of juist een complete mislukking is geworden – is een goede manier om op gang te komen. Kijk in boeken, tijdschriften, kranten, op internet, tentoonstellingen en alles wat je verder maar kan bedenken. Kijk naar andere voorbeelden en vind een startpunt. Componeer vervolgens je eigen lied.

5. Leg het vraagstuk in de week
Zit er geen deadline aan je project en heb je geen enkele inspiratie? Leg het hele plan een poosje weg. Je hersens zullen denken dat het niet zo belangrijk is en er weinig acht meer op slaan. Het idee kan ondertussen gisten in het diepere, onbewuste deel van onze geest, waarover we minder controle hebben. Door de druk op een project op deze manier te verlagen, bestaat de kans dat het in je onderbewuste juist tot wasdom komt en dat de kurk van de fles gaat.

6. Sluit je af van visuele prikkels
Een andere manier om je project op de achtergrond te laten zweven, is je afsluiten van visuele informatie. Zicht is verreweg het belangrijkste zintuig. Onderzoeken melden dat maar liefst 83 procent van alle informatie via onze ogen komt. Door deze informatiebron doelbewust dicht te draaien, krijgen andere zintuigen een kans en daarmee ook nieuwe gedachten. Doe daarvoor minstens 15 minuten je ogen dicht en richt je op je gehoor, reuk, tast, smaak en evenwichtsgevoel. Wat hoor je? Hoe ruikt het? Hoe is de temperatuur? Als je je ogen weer open wilt doen, heb je waarschijnlijk een nieuwe ingeving gekregen.

7. Praat er met anderen over
Een bekende manier om nieuwe inspiratie te krijgen is erover te vertellen. Alleen al door het formuleren van je gedachten krijgen ze vastere vorm. De reacties van anderen op je nog weinig vastomlijnde ideeën helpen je vervolgens nog verder op weg.

"Goede ideeën hebben - net als boemeltreintjes - vaak vertraging."
- Giovanni Guareschi

Nog meer manieren om nieuwe inspiratie te krijgen:

• Zorg voor goede omstandigheden
• Stel je bloot aan meer prikkeldingen
• Laat je inspireren door trends
• Ga ijsberen: inspiratie krijgen door een wandelingetje
  
• Gebruik van intuïtie: stop je ideeën in de hogedrukpan

Inspiratiebronnen voor dit artikel:

• Ten simple ways to instantly boost your inspiration
• Inspiration is a habit
  
• Inspiratie en creatie, hoe werkt dat? De TED-presentatie van Elizabeth Gilbert