Waarom nieuwsgierigheid veel oplevert

Nieuwsgierigheid geldt lang niet altijd als een aanbeveling. Toch kunnen we niet zonder als we willen ontdekken en creativiteit omarmen. Het boek Nieuwsgierig? van Todd Kashdan toont dat op overtuigende wijze aan.

Bij ons thuis was nieuwsgierigheid vroeger geen gunstige eigenschap. Mensen die het naadje van de kous wilden weten, golden als opdringerig, lastig of bemoeizuchtig. Voor ons kinderen was het belangrijker om netjes te doen wat volwassenen van ons als kinderen vroegen dan allerlei vragen te stellen en daarmee zaken ter discussie te stellen.

Todd Kashdan laat ons in het boek Nieuwsgierig? een geheel andere kant zien van deze eigenschap. Zonder nieuwsgierigheid gaan we risico’s uit de weg, stoppen we met de uitvoering van uitdagende klussen, gaan we geen nieuwe contacten aan met anderen en zijn we niet geïnteresseerd in nieuwe informatie. Zonder nieuwsgierigheid gaan we niet meer op onderzoek uit. Kortom, zonder nieuwsgierigheid komen we niet vooruit.

Om te kunnen groeien en ontdekken is nieuwsgierigheid namelijk voorgeprogrammeerd in onze hersenen. Onze hersenen smachten naar het nieuwe. Want als we in alle hoeken en gaten van nieuwe werelden snuffelen, leren we onvermijdelijk ook iets. Dat is het ultieme doel van ons nieuwsgierigheidsysteem: om onze bestaande kennis en vaardigheden uit te breiden.

Dopamine speelt een centrale rol bij nieuwsgierigheid en onderzoekend gedrag. Zonder deze stof word je een apathische luie voddenbaal, schrijft Kashdan. Met meer dopamine raak je volledig betrokken bij de wereld, zoek je naar nieuwe dingen en vind je die ook.

Kashdan stelt zelfs dat niet geluk, maar nieuwsgierigheid ons blijvende voldoening en bevrediging in het leven geven. Dat betekent dat je niet zou moeten streven naar controle en afronding (en dus het beëindigen van de nieuwsgierigheid), maar naar de onzekerheid van het niet-weten. In plaats van de wereld te verklaren en te controleren, zou je juist de onzekerheid van het onbekende moeten omarmen. Het leven wordt dan een permanente speurtocht vol onbekende verrassingen.

Dat betekent dat je de angst voor onzekerheden opgeeft en openstaat voor toeval en het onbekende. Voor velen van ons houdt dat een hele andere kijk op het leven in. Toch levert het ook veel op, betoogt Kashdan. Als we het onbekende omarmen verandert inderdaad ons perspectief. Daardoor zien we dingen die ons eerst niet opvielen, letterlijk en figuurlijk.

Door open en nieuwsgierig te zijn kun je zelfs de banaalste aspecten van je dagelijkse routines interessanter maken en verbeteren. Dat doe je door je simpelweg door goed te kijken, te luisteren, te voelen en te proeven. Je blijft je verwonderen over alledaagse dingen en naar nieuwe mogelijkheden zoeken om die interessant te maken. Kashdan geeft als voorbeeld een aantal schoonmakers die een spel maken van het schoonmaakwerk, waardoor zij geprikkeld blijven om hun werk te blijven doen.

Nieuwsgierigheid is essentieel als je je creativiteit verder wilt ontwikkelen. Want er ontstaan geen nieuwe ideeën zonder de bereidheid nieuwe gedachtewegen te bewandelen. En het mooiste is dat je nieuwsgierigheid zelf kunt (blijven) ontwikkelen. Allereerst door dit boek te lezen, want het is een absolute aanrader!

Boek: Todd Kashdan, Nieuwsgierig? Spectrum Houten, 2009. Het boek is onder meer verkrijgbaar bij Managementboek.

"De meeste mensen stoppen met zoeken als ze de spreekwoordelijke naald in de hooiberg vinden. Ik ging door om te kijken of er nog meer naalden waren."
- Albert Einstein

Verder lezen:

• Weet ik je nieuwsgierigheid te wekken?
• Vragen zijn interessanter dan antwoorden: blog over het ontwikkelen van nieuwsgierigheid
• Help het toeval een handje: manieren om toeval op te zoeken en meer openheid te ontwikkelen.