Zeven onmogelijke vragen aan Lidion Zierikzee

Lidion Zierikzee is theatermaker, freelance theaterdocent en clown. "Als je je hart volgt en goed contact maakt, dan heb je alle vrijheid en ontstaat de beste creativiteit."

Zeven onmogelijke vragen (12)

Vraag een creatieve persoon nooit waar zijn ideeën precies vandaan komen, want daar is 'onmogelijk antwoord op te geven'. Toch ga ik die uitdaging aan. In deze serie leg ik zeven vragen voor aan kunstenaars, ontwerpers, ideeënmakers en andere 'creatieven' over hun creativiteit en inspiratiebronnen. In deze twaalfde aflevering is het woord aan Lidion Zierikzee.

Lidion geeft workshops en speelt eigen voorstellingen, zoals Bino de Musical in samenwerking met kinderboekenschrijver Marcel van Driel. Ook realiseert en ondersteunt ze samen met haar vader projecten in Bosnië-Herzegovina. Lidion schreef het handboek: De Clown Onderwijst - Hoe kunnen theaterdocenten aan de slag met de rode neus in het onderwijs?


1. Wat betekent creativiteit voor jou?
Creativiteit betekent voor mij vrijheid. Vrijheid in ons denken. Ik las ooit op een kalender:
'creativiteit kan maar één kant op, de onverwachtse'. Daar geloof ik in. Als je in je eigen vijver blijft vissen, vang je altijd vissen die je kent, totdat er geen één meer over is. Creativiteit ontstaat voor mij daar waar je buiten die vijver je hengel durft uit te gooien. Wie weet wat je straks aan je haak zult hebben?

2. Hoe doe je inspiratie op?
Het dagelijks leven, maar vooral kleine kinderen. Zij hebben nog alle vrijheid in zich. Van houten blokken maken zij auto’s, stoelen worden kruiwagens of vliegtuigen. Wij volwassen stoppen er stukje bij beetje normen, waarden, betekenissen en gedragscodes in. ‘Dit is een stoel, die bedoeld is om op te zitten!’ Langzaam verliezen de kinderen zo hun onschuld en vrijheid. Door naar kinderen te kijken, zie ik dat een stoel ook een kruiwagen kan zijn. Er ontstaat een wereld aan mogelijkheden. Die mogelijkheden geven mij vrijheid als maker en speler. Maar ook de beklemmingen en betekenissen van spullen en situaties dagen mij uit om met creatieve, niet alledaagse oplossingen te komen.

3. Heb je routines of rituelen om ideeën op te doen of om je werk uit te voeren?
De inspiratie komt bij mij op het moment dat ik mijn denken uit kan zetten. Ik probeer dus zoveel mogelijk ‘ 'in het moment’ te zijn met mijn spelers tijdens de repetitie of als clown met een gehandicapt kind in een instelling. Dat doe ik door niet (teveel) van te voren te bedenken wat ik ga doen, maar ter plekke - in contact met de ander - een beweging in gang te zetten. Vaak weet ik niet waar het gaat eindigen, heel spannend. Maar ik geloof erin: als jij je hart volgt en goed contact maakt, dan heb je alle vrijheid en ontstaat de beste creativiteit.


Ik vind dat vaak hartstikke lastig in onze huidige samenleving. Er is altijd wel iets wat er voor zorgt dat je weer in je hoofd gaat zitten. Gaat niet je telefoon dan heb je alweer een nieuw mailtje of moet je vanavond wel echt een scène afhebben. Vaak zet ik dan alle apparatuur uit en ga de natuur in. Ik lees een goed kinderboek of wijd me aan mijn favoriete bezigheid: mensen kijken. Jonge spelende kinderen, twee oudjes op een bankje of al het langslopende publiek op het station. Daar ontstaan mijn personages, de verhaallijnen en de problemen waar de personages (net als de clown) altijd mee te maken krijgen. Heerlijk.

4. Wat is je meest favoriete werk dat je ooit gemaakt hebt?
Mijn favoriete werk is mijn maskertheatervoorstelling ‘ Koude Koffie’ waar ik onder begeleiding van één van Nederlands grootste maskermakers Frans Krom, mijn eigen maskers mocht maken. Niet nadenken maar doen, met mijn handen in de klei. Wat een rust.

De voorstelling heb ik gemaakt met vier jonge talentvolle spelers. Door hen ook te trainen om in het moment te zijn (d.m.v. energie, clown en maskerlessen) ontstond een magische flow die niet meer te stoppen was. We visten in alle vijvers die we konden vinden, vol creativiteit en dat kon maar één kant op, de onverwachtse. Ik had nooit verwacht dat die voorstelling zo een succes zou zijn, maar ik studeerde af met een 9!

Mijn meest favoriete project is mijn project Clowns on Tour dat ik samen met reisgenoot en vader Hans Zierikzee op dit moment doe in Bosnië-Herzegovina. We spelen als clown in instellingen voor gehandicapten en bejaardentehuizen en geven workshops op scholen uit het dorp. Afgelopen reis en de komende reizen richten wij ons op project NADA, een onderwijsproject voor gehandicapte kinderen in Sanski Most, een dorp in het noorden van Bosnië-Herzegovina. We steunen en doceren de kinderen. Ook kregen we het voor elkaar om een betaald baantje te creëren voor twee jonge dames binnen het project.

In juni 2012 willen we voor de kinderen van NADA en de plaatselijke basisscholen een projectweek organiseren. De clown is vrij, net als een kind. Als ik mijn rode neus opzet, leef ik echt vanuit mijn hart en beleef ik magische momenten met de kinderen. Toen we laatst bij NADA waren, had Sanel, een jongetje van 9 jaar, elke week naar mij gevraagd. Samen hebben we de vorige keer heel veel gezongen. Toen hij me weer zag, herkende hij me eerst niet zonder neus. Hij ging twijfelend aan tafel zitten, maar na een minuut hief hij zijn hoofd op, keek mij recht aan, glimlachte en begon te zingen. Wauw!

5. Wil je iets met je creatieve werk tot uitdrukking brengen?
Theater is voor mij een middel om contact te maken. Contact met jezelf, de ander en je omgeving. Vanuit contact ontstaat beweging. Dan ontstaan er unieke momenten die hopelijk niet vergeten worden en iets bijdragen. Een acteur die meer leert over zichzelf, een publiek dat geraakt wordt, een leerling die nieuwsgierig wordt of een kind dat ontdekt dat hij van zingen houdt. Die beweging wil ik veroorzaken.


6. Welke creatieve droom wil je nog eens tot uitvoering brengen?
Mijn grootste droom is om meer tijd en mogelijkheden te hebben om datgene te doen wat ik werkelijk wil doen. Condities creëren om inspiratie te krijgen. Nu wordt de tijd vaak opgeslokt door werkzaamheden die moeten, omdat er nou eenmaal brood op de plank moet komen of omdat er geen budget voor is. Ik wil niets liever dan met mijn handen de klei in gaan, een nieuwe voorstelling maken of in de auto af te reizen naar Bosnië-Herzegovina.
De meest creatieve droom? Dat is mijn spannende manier van werken. Ik heb geen idee hoe die droom eruit gaat zien....behalve die rode neus...daar ben ik heel zeker van!


7. Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt over creativiteit?
Dit advies kwam van clownsdocent Eric de Bont, waarmee ik drie maanden mocht werken op zijn Internationale Clownsschool op Ibiza. ‘Ga uit dat koppie en volg je gevoel, dan komt het allemaal goed’. En tot nu toe, als ik dat werkelijk doe, komt alles goed en zelfs nog beter dan verwacht!


Meer informatie:
Website: Lidionzierikzee en declownonderwijst (voor haar clownsprojecten)
Twitter: @vrolijkliedje
Youtube: Clowns on Tour – Bosnia ‘ A moment of contact’
E-mail: Lidionzierikzee@gmail.com


Eerdere afleveringen in deze serie:

1. Jan Willem van Swigchem 
2. Alieke van der Wijk 
3. Marleen Smit 
4. Frank de Wit
5. Marian Filarski 
6. Anja de Crom
7. Yoeke Nagel 
8. Joris van Ooijen 
9. Marcel van Driel
10. Marieke van Dam 
11. Ward van Os