Door te plannen en te regelen houden we de controle over onze mailbox, onze agenda, onze afspraken en daarmee ook ons leven. Jammer, want veel inspiratie krijg je niet als je alles onder controle houdt.
Volle agenda’s en actiepuntenlijsten. Veel moeten en veel willen. Niets willen missen. De dingen goed doen en alle afspraken nakomen. Als ik niet oppas, ben ik de hele dag bezig met plannen, regelen, mails wegwerken en klusjes uitvoeren. Eenmaal in de juiste ‘state of mind’ heb ik aan het eind van de dag inderdaad een lijst afgevinkte actiepunten. Heel erg Getting Things Done. Alles helemaal voor elkaar…
… of toch niet? Want echt tevreden voel ik me niet. Waar is in dit rijtje de rust gebleven, die nodig is om nieuwe ideeën te laten opborrelen? Op welke moment heb ik gelegenheid gehad om afstand te nemen van het brandjes-blussen en een koppeling te leggen met de hogere doelen, die ik in mijn leven heb? Wanneer geef ik mijn brein de kans om met andere oplossingen te komen dan de meest voor de hand liggende?
Ideeën krijgen heeft te maken met een bepaalde staat van ontvankelijkheid, die je krijgt als je de touwtjes laat vieren. Je moet dus in staat zijn de controle los te laten en je hersenen te laten dwalen. Die toestand bereik je als je in een hangmat ligt te dagdromen. Of als je helemaal opgaat in het spelen van een muziekstuk. Albert Einstein ging vaak vioolspelen als hij vast zat met een probleem. Door het improviseren van melodieën maakte hij zijn geest los en kreeg hij gemakkelijker nieuwe ingevingen.
Op een dag dat ik veel te doen heb, staat mijn hoofd absoluut niet naar het liggen in een hangmat. Zodra ik er in lig, wil ik er weer uit, want mijn hoofd is druk-druk-druk. Tegelijkertijd verlang ik enorm naar rust in mijn hoofd. Sterker nog, ik heb het idee dat die rust in het verschiet ligt als ik mijn actiepunten heb weggewerkt. Terwijl ik verlang naar vrijheid in mijn hoofd, ben ik vooral bezig met controle, planningen en actiepuntenlijsten.
Kan het ook anders? Gelukkig wel. Om het patroon te doorbreken van actie-planning-controle moet je doelbewust andere dingen doen. Ruimte maken in je agenda om ideeën te krijgen, bijvoorbeeld. Bij de meeste mensen lukt het prima om in een ontvankelijke staat van denken te komen als ze in beweging zijn: lopend, fietsend, in de auto of de trein. Het is alsof de beweging ervoor zorgt dat je je aandacht nergens meer bewust op richt en daardoor ontvankelijk raakt voor nieuwe invallen.
Maar hoe kun je nou gaan wandelen als je een overvolle lijst met actiepunten hebt? De kunst is om de goede mix te vinden tussen rust om ideeën te krijgen en actie om plannen uit te voeren. De controle even loslaten en daarna weer oppakken. Het is een voortdurende wisselwerking tussen vastbijten en loslaten, hollen en stilstaan, drukte en ontspanning.
Om creatief te kunnen zijn - en daarmee voor bétere oplossingen te zorgen - moet je de tijd nemen, los laten en relativeren. En dat is weer een kwestie van durven en doen. Julia Cameron bepleit in haar beroemde boek The Artist's Way voor de ‘kunstenaarsafspraak’. Daarbij plan je elke week een afspraak met jezelf van bijvoorbeeld twee uur om een voorstelling te bezoeken, buiten te lopen, op het strand te zitten of iets anders te doen waar je blij van wordt en dat je inspiratie oplevert. De bedoeling is dat je dit in je eentje doet en dat je jezelf voedt met nieuwe inspiratiebronnen.
Ik ga toch maar een wandeling inplannen in mijn agenda.
Reacties welkom
Herken je dit verhaal? En wat doe jij om de spanning tussen controle en loslaten te verlichten? Ik lees graag jullie reacties!
Verder lezen:
3 opmerkingen:
Heel herkenbaar verhaal. Ik plan geen speciale loslaatmomenten, maar er blijken er door de dag heen genoeg te zijn (hond uitlaten, was ophangen etc.). 't Moeilijkste vind ik dan juist om wel de ideeën vast te houden zonder het moment van (relatieve) rust kwijt te raken.
Hallo Sigrid,
Ik herken wel deels wat je schrijft. Maar het idee van Getting Things Done is juist dat je rust in je hoofd krijgt, omdat alles op je lijsten staat. Je hoeft dus niet meer te onthouden wat je allemaal moet doen, als je kunt vertrouwen op je 'externe systeem'. Daardoor ontstaat ruimte voor 'het echte werk', namelijk creativiteit.
Ergens gaat er dus nog iets mis. Een mogelijkheid is dat je externe systeem nog niet helemaal betrouwbaar is en/of je er nog niet op durft te vertrouwen, dus je bent nog steeds druk in je hoofd (misschien omdat je net gestart bent met GTD).
Het kan natuurlijk ook dat je gewoon teveel te doen hebt, dan is het goed om eens naar je prioriteiten te kijken. In het boek Getting Things Done komt dat minder naar voren, maar in Making it all work, een ander boek van David Allen komt dat veel beter naar voren. Het gaat dan over de verschillende niveaus van denken.
Je acties zijn het eerste niveau, dan je projecten en zo helemaal door tot je levensdoelen. Dat bepaalt namelijk je prioriteiten in je dagelijkse acties, uiteindelijk. Is dat te volgen?
Een ander goed boek in dit verband is Focus van Leo Babauta, een praktische gids om te vereenvoudigen.
@Yvonne, dank voor je boektips, zal er zeker naar kijken.
Een reactie posten