Eind jaren vijftig rookte 90 procent van de mannen. Roken was een tijdsbesteding, net zoals koffiedrinken.
Heel wat jongens kregen de eerste sigaretten van hun vader of een ander familielid, als beloning na een klus of om de verveling te verdrijven. In de jaren zestig rookten moeders stevig door tijdens hun zwangerschap zonder dat iemand dat als misdadig aanmerkte. Op feestjes in de jaren zeventig stonden sigaretten gul op tafel als teken van gastvrijheid.
Hoe anders is het nu. Vijf jaar geleden konden we geen restaurant vinden dat ons een rookvrije ruimte kon garanderen. Anno 2008 is het resterende verzet vanuit de horeca tegen een rookverbod een achterhoedegevecht, nu landen om ons heen ook succesvol hun cafés en restaurants hebben vrijgemaakt van sigarettenrook. Kortom, de strijd tegen nicotineverslaving lijkt een kwestie van tijd.
In 2006 rookte 28 procent van de mensen boven de 15 jaar. Al zijn dat altijd nog 3,7 miljoen mensen, in vergelijking met vijftig jaar geleden is er een enorme slag gemaakt. De succesfactoren achter deze opmerkelijke omslag verdienen nadere bestudering, zodat die wetenschap ook toegepast kan worden op bijvoorbeeld het bestrijden van vetzucht. Was het de rol van de overheid? De wetgeving? Was het een cultuurverandering? Zorgden de gezondheidsrisico’s voor afschrikkend effect?
Het voeren van harde campagnes lijkt in ieder geval te helpen, al gaan er wel een aantal jaren overheen voordat het effect zichtbaar is. In Californië werd op die manier het aantal rokers van 27 procent zelfs teruggebracht naar 14 procent nu. Gedragsverandering afdwingen is het moeilijkste dat er is, maar het kan dus wél: niet-roken is de norm geworden. Rokers die bij de draaideur van het kantoor een peukje wegpaffen, zijn niet meer stoer maar sneu.
Toch kunnen we nog veel meer doen aan antirookbeleid, vooral om te voorkomen dat kinderen gaan roken. Zo worden ouders nauwelijks effectieve strategieën aangereikt om hun kinderen op dit punt te beïnvloeden. Ik vond alleen op de website van Stivoro wat beperkte informatie.
Nee, dan de Amerikanen. Op de site van het Parent Resource Center vind je uitgebreide tips, compleet met instructieve filmpjes hoe je met je puber het beste over dit onderwerp in discussie kunt gaan. En vooral hoe je je kind kunt wapenen om de sociale druk van zijn leeftijdgenoten te weerstaan (en die tips zijn natuurlijk ook bruikbaar bij de uitrusting tegen ander riskant gedrag). Want dat roken uiterst ongezond is, kan geen enkel kind in dit tijdsgewricht meer zijn ontgaan.
Bij nadere bestudering blijkt deze zeer praktische hulp aan ouders een initiatief van tabaksfabrikant Philip Morris. De fabrikant zegt daarmee zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen, maar suggereert ondertussen dat tabaksgebruik door volwassenen wèl volkomen normaal is. Het is wachten op een onafhankelijke organisatie die de voorlichtende rol aan ouders overneemt. Maar tot die tijd zijn de Amerikaanse tips beter dan niks.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten