In de wacht (of hoe je een inval krijgt)

Zondagmiddag
"Hoe beter je kunt luisteren, des te beter je kunt schrijven. Neem zonder oordeel de dingen in je op, en dan kun je de volgende dag de waarheid van de dingen beschrijven." Een citaat uit het fameuze boek Schrijven vanuit je hart, de kunst van creatief schrijven van Natalie Goldberg. Ik herken haar opmerking, maar ik kan er verder niets mee.

Maandagochtend, in de trein van Amsterdam naar Vlissingen
In de overvolle trein zit een man met zijn laptop op schoot, wanneer ineens zijn mobieltje afgaat.
- ....
- "Nou, ik zit in de trein, maar ik kan wel even praten."
- ....
- "Nee, ik ben niet bezig al mijn geld weg te sluizen. Ik heb een persoonlijk spaarplan laten opstellen en daaruit blijkt dat ik elders gebruik kan maken van hogere rente. Dus het is een kwestie van hoger rendement en daarnaast ook van spreiding."
- ...
- "Nee, dat is niet de bedoeling. ABN Amro blijft mijn hoofdbank."
- ...
- "Nou, de andere banken geven hogere rentes. Als u geen betere aanbieding heeft dan deze, dan kunt u uzelf de moeite verder besparen."

De man sluit het telefoongesprek af en grinnikt tegen zijn reisgenote: "Ze beginnen daar zwaar in paniek te raken bij ABN Amro." De aangesproken vrouw glimlacht flauwtjes en de stilte keert terug in de coupé. Behalve ikzelf hebben nog 30 andere mensen meegeluisterd. Ik weet niet wat ik wonderlijker vindt: dat niemand een spier vertrekt bij het aanhoren van zoveel privéinformatie of het feit dat de bank kennelijk allemaal weglopende klanten aan het nabellen is.

Maandagmiddag
Een van mijn collega's polst mij als schrijver voor een nieuw blad. Hij heeft een rubriek in zijn hoofd waarbij de journalist met een monteur mee op stap gaat en op een mooie manier opschrijft wat deze persoon allemaal meemaakt. De monteurs denken zelf dat ze nóóit wat meemaken, want ze moeten een groot deel van de dag wachten, vertelt mijn collega. En die vinden dit idee dus wel een beetje vreemd.

Maandag, begin van de avond
Terwijl ik naar huis fiets door de Scheveningse Bosjes, krijg ik ineens een klik die deze drie gebeurtenissen met elkaar verbindt. Gebeurtenissen op zichzelf zijn nog niets, het gaat er om hoe je het opschrijft. Dat begint met goed kijken en luisteren naar alledaagse voorvallen. Juist de beschrijving van een dag uit het leven van een sluiswachter is geweldig. Want je kunt met observaties en woordkeuze invoelbaar maken dat het beroep vaak letterlijk bestaat uit wachten. Gebeurtenissen waarbij ogenschijnlijk niets gebeurt, zijn juist bijzonder inspirerend.

Zo krijg ik dus mijn invallen. Er is een boek voor nodig, een treinrit, een collega en de Scheveningse Bosjes. Evenals het vermogen om een los boekfragment in de wacht te laten staan.