donderdag 5 oktober 2006

Geef Marie meer kansen

Toen ik in de brugklas zat, zag ik in de gangen posters met de slogan ‘Marie wordt wijzer’ hangen. Ik vond het eigenlijk maar een rare kreet. Het sprak toch vanzelf dat meisjes net zoveel kunnen leren als jongens?

Nee dus, want de praktijk is weerbarstiger dan de theorie. Nu, enkele decennia later, zijn er nog steeds grote verschillen in studiekeuzes tussen jongens en meisjes. Meisjes krijgen alle gelegenheid om technische vakken te kiezen, maar ze geven nog immer massaal de voorkeur aan de zachtste vakken die we vroeger ‘pretpakketten’ zouden noemen. Maar – zo luidt dan het verweer – daar kiezen die meisjes toch zélf voor? En we willen toch niet sleutelen aan vrije keuze?

Deze week interviewde ik een wetenschapper, die al bijna dertig jaar de obstakels voor talentontwikkeling van jongeren in het onderwijs bestudeert. Zijn stelling is dat het aanbod aan onderwijs voor een groot deel ook de keuzes van kinderen bepaalt. In het Oostenrijk van anderhalve eeuw terug bracht de heersende muziekcultuur talrijke talentvolle musici en componisten voort. Het communisme in Rusland – hoe verderfelijk ook – leverde veel hoogopgeleide vrouwen in technische beroepen op. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden te vinden.

Zijn remedie om van Nederland in dit opzicht een minder achterlijk land te maken (we schijnen het buitenbeentje van Europa te zijn op dit gebied): verdubbel het aantal docenten exacte vakken en de leerlingen zullen volgen. Manipulatie van de vraag is mogelijk, luidt dus zijn stelling. In de gezondheidszorg worden ook de bedden vol gedokterd.

Al dan niet goed opgeleid, als vrouwen moeder worden, volgt een nieuwe horde. Volgens de heersende opvattingen in Nederland dienen ze dan parttime te gaan werken of helemaal hun baan op te geven. Doe je dat niet, wordt je meewarig aangekeken of als een slechte moeder bestempeld. Dat ik een druk leven leid met een 32-urige werkweek, heb ik aan mezelf te danken, wordt mij meegegeven. Dat ook Willem mee zorgt voor huis en kinderen, zien anderen gemakshalve vaak over het hoofd. Mannen krijgen juist op hun werk te horen dat een 32-urige werkweek wel erg weinig is, ook al hebben ze kinderen.

Als de directe omgeving bepalend is hoe mensen handelen, dan is er inderdaad in de Nederlandse cultuur nog veel werk te verrichten. Niet alleen om glazen plafonds te slechten, maar vooral ook om af te komen van plakkende vloeren, die vrouwen afhouden van een eigen carrière. Geef Marie op school meer kansen om wijzer te worden, zodat ze niet hoeft te blijven schrobben.

Geen opmerkingen: