 |
| Een nieuwe omgeving vol prikkels brengt onze ideeënstroom op gang. |
De voormalige Apple-CEO Steve Jobs stond erom bekend dat hij vaak persoonlijk de ontwerpafdeling binnenliep om de ontwikkeling van de nieuwste producten direct te volgen. Hij betastte met zijn vingers de nieuwe modellen en bekeek ze van alle kanten. Wat de mooiste ontwerptekeningen hem niet lieten zien, lukte op deze manier wel: ideeën krijgen hoe het eindproduct er uiteindelijk uit moest komen te zien.
Prikkels die we via onze oren, ogen, neus, mond of huid tot ons nemen, zijn belangrijke grondstoffen voor ideeën. Het zijn informatiestukjes, die een rechtstreekse toegang hebben tot ons emotionele brein. Dat is een onbewust proces dat al aan het werk is voordat we ons realiseren wat we van plan zijn te zeggen of te doen. Dat betekent dat het idee er vaak eerst is; de rationele motivatie ervan komt pas later.
Als je je zintuigen (en daarmee je onbewuste) met nieuwe prikkels voedt, kun je gemakkelijker uit je bestaande denkpatronen komen. Dat levert je een ander gevoel op en vervolgens ook nieuwe ideeën.
Het Futurecenter LEF van Rijkswaterstaat, waar medewerkers bijeenkomen om nieuwe concepten te bedenken, maakt daar doelbewust gebruik van. Zo kan het Futurecenter variëren met sferen, kleuren, licht, beelden, geluid en geur en daarmee de deelnemers in een totaal andere omgeving brengen dan hun alledaagse kantoor. Dat schept ruimte voor nieuwe denkpatronen.
De mogelijkheden van een Futurecenter zijn in je gewone werkomgeving vaak niet beschikbaar. Toch kun je op je eigen manier wel je zintuigen prikkelen voor andere en betere ideeën.
1. Snuif rond
Door doelbewust bepaalde geuren te gebruiken kun je als ideeënbedenker in een andere stemming komen. Ons reukvermogen heeft namelijk een directe lijn met het emotionele centrum in onze hersenen. Geuren zijn instinctief en worden nooit weggefilterd. We weten van veel gebeurtenissen of dingen nog hoe ze roken en kunnen de bijbehorende emotie oproepen, zoals de aftershave van je vader of de geur van natte jassen in de gangen van de school.- Experimenteer met diverse geuren om op ideeën te komen, zoals lavendelolie of of etensluchtjes.
- Ga naar buiten en snuif doelbewust de lucht op tijdens een vroege ochtendwandeling.
- Sta stil bij het gevoel dat de geur bij je oproept en leg een verband met het thema waar je aan werkt.
- Gebruik een vaste geur om te starten met je (creatieve) werk, zodat je je dieper liggende brein het signaal geeft dat je aan de slag gaat. Denk aan de geur van koffie, geurkaarsen, wierook of een ander luchtje. Schrijfster Renate Dorrestein schreef één van haar boeken in dezelfde oude ongewassen trui. Als ze de trui rook, zat ze weer in haar verhaal.
2. Beat it
Geluid creëert emoties. We reageren op ritme en rijm, melodie en toon. We worden er melancholisch van of opgewekt.- Probeer diverse soorten muziek uit om een andere stemming te creëren en daardoor ook je ideeënstroom in een nieuwe bedding te laten lopen: activerend en stimulerend of juist kalmerend en ontspannend. Van ritmische muziek krijg je bijvoorbeeld een snellere hartslag. Dat stimuleert je hersenen om de omgeving te onderzoeken en zo te achterhalen waar de opwinding vandaan komt.
- Geef je idee een klank. Welk geluid hoort erbij?
- Bedenk een nieuwe woord voor je idee. Als je idee moeilijk te bevatten is, kan een zelfbedacht woord je helpen om het verder vorm te geven.
3. Speel een film af in je hoofd
Beelden zorgen ervoor dat je een idee in je hoofd concreet maakt en ook gemakkelijker gaat uitvoeren.- Sluit je ogen, praat in jezelf en stel je voor hoe jouw idee tot leven komt. Het helpt je om je idee in je hoofd levensecht te maken.
- Haal het beeld heel helder voor ogen en maak er zo mogelijk een filmpje van, dat je voor je ogen afspeelt. Wat doe je straks anders? Wat gaat je in je werk helpen? Wie kun je erbij betrekken?
- Een andere manier is om een visuele vertaling te maken van je beeld, bijvoorbeeld in de vorm van een moodboard of mindmap.
- Of gebruik andere beelden: als het een foto is of een toneelstuk, hoe ziet het er dan uit?
4. Luister met kleuren
Net als klank en geur zorgen kleuren voor bepaalde automatische reacties in je brein. Ze activeren gedachten, herinneringen en bepaald gedrag. De kleur rood is bijvoorbeeld stimulerend en maakt je alert.Kunstenaar Wassily Kandinsky 'luisterde' naar kleuren om tot zijn schilderijen te komen. Picasso dompelde zijn geest onder in een bepaalde kleur. Als hij volledig opgeladen was, ging hij wat anders doen. Achter zijn schildersezel stroomden de vormen en kleuren er vervolgens vanzelf uit.
5. Maak het handtastelijk
Maak er een model of een dummy van. Hiermee geef je je idee handen en voeten. In plaats van tekeningen of papieren te bestuderen kunt je het voelen, omdraaien en van alle kanten bekijken. Je kunt ermee spelen. Daardoor ontstaan nieuwe ideeën, die een idee zelfs een compleet andere draai kunnen geven."When you see the most dramatic shift is when you transition from an abstract idea to a slightly more material conversation. But when you made a 3D model, however crude, you bring form to a nebulous idea, and everything changes - the entire process shifts. It galvanises and brings focus from a broad group of people. It’s a remarkable process."
- Jonathan Ive, hoofd van het designteam van Apple
Hoe prikkel jij je zintuigen om op andere gedachten te komen? Wat werkt bij jou om je ideeënstroom te vergroten? Deel het in de reacties. Bedankt alvast!
Bronnen:
- Breingestuurd innoveren bij Rijkswaterstaat
- Steve Jobs, de biografie - Walter Isaacson, Spectrum (2011)
- Sir Jonathan Ive, the iMan Cometh
Verder lezen:
Leer lenig denken
Ideeën nodig om je creatieve denkvermogen op te rekken? In het boek Lenig denken, technieken voor creatieve denkkracht lees je een groot aantal ideeën en oefeningen, die je op je werk en in je privéleven van pas komen. Bestel het boek direct bij Managementboek.
Over Sigrid
Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn. Meer weten? Kijk dan op www.verhaallijnen.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten