"Waar zit de uitknop?", verzucht een man vaak bij zichzelf. Hij was een van de vijftig deelnemers, die vorige week in Delft meedeed aan een bijeenkomst voor hoogbegaafde volwassenen, die georganiseerd was door het Instituut Hoogbegaafde Volwassenen (IHBV)
Hoogbegaafden zijn vaak scherpe observators en snelle denkers. Ze zijn goed in associëren en combineren. Ze treden gemakkelijk buiten de gebaande paden, ontpoppen zich als onafhankelijke denkers en stellen regels ter discussie. Ze kunnen vaak geen eenduidig antwoord geven op een doorsnee vraag, omdat ze een heleboel mogelijke denkrichtingen zien.
Dat alles levert vaak een overvloed aan nieuwe ideeën op.
Veel hoogbegaafden houden echter hun mond vanwege nare ervaringen in het verleden. Hun leidinggevende voelt zich bedreigd door zoveel slimheid, anderen kunnen niet uit de voeten met de vage en grote hoeveelheid ideeën. Of ze worden niet geacht mee te denken, omdat de 'afdeling innovatie' de nieuwe ideeën al bedenkt....
“Ik hou al tien jaar de ideeën op mijn werk voor mezelf", zei een van hen. "Ik krijg er geen credits voor. Of ze doen er dingen mee die voor mij niet interessant zijn.”
Ondertussen hebben hoogbegaafden niet altijd in de gaten dat hun idee best bijzonder is. Zelf vinden ze vaak dat hun idee erg voor de hand ligt. Als we zonne-energie kunnen benutten, dan moet dat ook gelden voor bliksemenergie, had een deelnemer bedacht. "Met de elektriciteit van een blikseminslag kun je dertig huishoudens van stroom voorzien. Maar dat zal vast wel eerder bedacht zijn...”
Heb jij ook last van te veel ideeën? Dan kun jij ook je voordeel doen met de tips die hoogbegaafden op deze bijeenkomst met elkaar deelden.
1. Te veel ideeën
Hoogbegaafden hebben vaak last van enorme drukte in hun hoofd. Dat uit zich soms in slapeloosheid of erger. “Soms ben ik zo aan het denken dat ik er misselijk van word", zei een deelnemer. "Ik ga regelmatig in een verduisterde kamer zitten om mijn hoofd tot stilte te brengen. Naar het strand gaan helpt niet, want dan zit ik alweer na te denken over de manier waarop golven over elkaar heen lopen.”Oplossing:
Sommigen hebben baat bij yoga of een wandeling in de natuur om de ideeënstroom tot stilstand te brengen. Anderen noteren hun invallen meteen en organiseren zo rust in het hoofd. “De smartphone vind ik geweldig, want die heb ik altijd bij de hand”, zei een deelneemster.
2. De ideeën zijn moeilijk te verwoorden
Hoogbegaafden denken vaak sterk associatief of ze zien hun idee als een groot beeld voor zich. Ze vinden het lastig om er woorden aan te geven en zo hun idee voor het voetlicht te brengen. “Ik praat heel snel, vaak van de hak op de tak”, vertelde een deelnemer. “Als ik mijn idee langzamer moet uitleggen, raak ik volledig de draad kwijt."Oplossing:
Schakel een andere persoon in als tolk, die jouw ideeën vertaalt voor anderen. Zo’n persoon is open, eerlijk en nieuwsgierig. Het is gemakkelijker om ideeën te vertellen aan mensen die doorvragen en niet met het idee vandoor gaan.
3. Ideeën bezorgen de omgeving overkill
De omgeving kan de grote hoeveelheid ideeën vaak niet aan. Collega’s zitten niet te wachten op een ‘cognitieve uitdaging’, verwoordde een deelnemer zijn probleem.Oplossing:
Het komt erop aan anderen niet te overdonderen met een compleet plan. Dat vergt communicatieve vaardigheden. Vraag aan anderen of ze het probleem herkennen en er ook ideeën over hebben. Laat anderen meedenken. “Ik ga na een vergadering bij iemand langs en stel vragen", zei een deelneemster. "Dan voeg ik vervolgens iets toe in de richting die ik heb bedacht. Het gaat in kleine stapjes.”
Zoek er woorden bij, evenals een herkenbaar beeld, suggereerden andere deelnemers. Begin met het probleem duidelijk te maken: waar zit de pijn? Vertel waar het idee vandaan komt. Voor wie is het idee een oplossing?
Kortom: neem anderen mee in je idee. Zet een stap terug terwijl je zelf al ver vooruit bent. “Als je vraagt om positieve of constructieve aanvullingen dan krijg je die ook terug”, aldus Noks Nauta van het IHBV.
4. Je moet je ideeën ook zelf uitvoeren
Veel hoogbegaafden kampten tot slot met nog een ander probleem: wie een idee naar voren brengt, moet het vaak zelf uitvoeren. Velen vinden uitwerken echter saai en zijn daar niet in geïnteresseerd, omdat ze voortdurend nieuwe ideeën krijgen. “Ik wil niet veroordeeld worden om het uit te werken”, aldus een deelnemer, die daarom liever zijn mond houdt.Oplossing:
Hoogbegaafden met een overvloed aan ideeën floreren op een passende plek in een organisatie, waar ze 'los' mogen gaan. “Er is niets mooiers dan deelname aan een denktank”, aldus een deelnemer. “Ik mocht brainstorms leiden. Eindelijk had ik een uitdaging. Laat ons spuien en maak er gebruik van."
Heb jij ook ervaringen met te veel ideeën? En hoe ga je daarmee om? Schrijf hieronder je reactie!
Verder lezen:
- Interview met Noks Nauta: Als je ergens vastloopt, is er altijd een uitweg
Lees ook het volgende artikel
Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn. Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.
6 opmerkingen:
veel raakvlakken. vaak zijn ideeën ook nog eens beelden en geen woorden en als ik daar woorden aan moet plakken raakt het zijn glans kwijt. het beste is om beeldideeën te laten sudderen. teveel ideeën filter ik meteen omdat ik anders gek word. heel snel bedenken wat belangrijker is en waar ik de meeste tijd voor heb. ook wat het meest waardevol is. maar of dit nu (alleen) past bij hoogbegaafden? ik ben niet hoogbegaafd, maar doorsnee met dezelfde raakvlakken als hierboven geschetst.
Nee, die overvloed aan ideeen (en er gek van worden) geldt zeker niet alleen voor hoogbegaafden! Ik was te gast bij deze groep en daar kwam dit thema aan de orde.
Veel mensen denken dat hoogbegaafdheid alleen om een hoog IQ draait. Maar de denkwijze is ook anders: veel denken in beelden, associatief, zeer gevoelig voor prikkels, veel gedachten tegelijkertijd. En ja, dan explodeert je hoofd dus.
heb zelfs eens gedacht of we niet allemaal (hoe je het ook noemt; beeldenkers, hoogsensitieven) een beetje neigen tot autisme! en dat bedoel ik op een fijne manier. snel overprikkeld, niet altijd tussen de mensen willen en kunnen zitten, behoefte hebben aan rust om na te denken, snel afgeleid, dromerig omdat die beelden en ideeën door je hoofd spoken, maar vooral een scherp oog voor detail hebben. wat volwassenen soms labelen als kinderlijk oog voor detail. wat ik gewoon creatief zien noem. ...
Ik noem het een 'andere bedrading' in je hoofd. En laten we daar vooral heel blij mee zijn dat een aantal mensen daarmee uitgerust is. Maakt de wereld een beetje mooier, gekker, onverwachter, speelser...
Zo iemand die duizend ideeën heeft, dat zou ik zelf kunnen zijn. Ik herken de genoemde situaties als overvloed, verwoording, dosering en uitvoering (zo noem ik even de vier geschetste punten).
Wat daaraan vooraf gaat is volgens mij het geloof hebt dat je ideeën wel degelijk zinvol zijn, ook al begrijpt niemand dat. Dit kan een gevoel van eenzaamheid scheppen, maar het is ook de realiteit. Alleen al in praktische zin: je hebt vertrouwen nodig om te kunnen volharden. En als het anderen moeite kost om vertrouwen in dat idee te hebben, is het des te belangrijker dat je het zelf niet verliest.
Blijf dus opgewekt doen waar je goed in bent: observeren, verzamelen van invallen+informatie en dit uitwerken tot iets moois.
Verder zou ik zeggen: laat niet na om af en toe een balletje op te werpen over een idee. Ga ervan uit dat in 9 van de 10 keer mensen het niet begrijpen, dat 9 van de honderd keer ze je idee willen afpakken voordat ze het überhaupt begrepen hebben en dat je heel af en toe (1%) tot synergie komt.
Dank voor je bijdrage Rob!
Een reactie posten