Laat schieten, die strenge opdracht dat je je eigen 'focus moet kiezen'. Veel uitproberen, regelmatig van werk wisselen en diverse dingen tegelijkertijd doen is juist een vruchtbare voedingsbodem voor creativiteit. Leonardo da Vinci (1452-1519) was niet alleen schilder, tekenaar en beeldhouwer, maar ook architect, musicus, ingenieur, kok, kostuum- en decorontwerper en natuuronderzoeker. Naast schilderijen met portretten, kerkelijke taferelen en schetsen van het menselijk lichaam maakte hij ontwerpen van vliegmachines, muziekinstrumenten en zelfs van een fiets. Ook maakte Leonardo studies van de bloedsomloop en het hart, bestudeerde hij planten en dieren en ontwierp hij kanalen en irrigatiesystemen.
Veelzijdigheid was tijdens de Renaissance een groot ideaal. Niet alleen van kunstenaars, maar ook van veel andere mensen. Als je veelzijdig was, kon je laten zien dat je beschaafd was. Tegenwoordig vinden we het nogal uitzonderlijk of zelfs vreemd als iemand veel uiteenlopende dingen doet. Een kunstenaar als Hugo Claus vonden velen bijvoorbeeld nogal moeilijk te plaatsen, omdat hij niet alleen actief was als schrijver, maar ook als filmregisseur, scenarioschrijver en beeldend kunstenaar.
In blogs, artikelen en boeken kun je tegenwoordig vooral lezen, dat je je moet specialiseren. Het draait nu allemaal om focus. Als je niet een eenduidig doel stelt en dus verzuimt je focus te bepalen, waaieren je activiteiten alle kanten uit en bereik je onvoldoende resultaat. Met een gerichte focus kun je bovendien beter duidelijk maken waar je voor staat, zodat anderen weten waarvoor ze bij jou terecht kunnen.
Ongetwijfeld waardevolle adviezen, maar toch hebben sommige mensen moeite met die eis van een strakke focus. Als je om de paar jaar van werkkring verandert, ben je dan onvoldoende doelgericht bezig? Of is het juist heerlijk om eens in de zoveel tijd je leven op te schudden en weer iets totaal anders uit te proberen. Groei je daar juist niet enorm van?
Sommige mensen zijn helemaal niet in een vakje te stoppen. Het zijn mensen die zich niet focussen op één specialisatie of niche, maar die juist volop de breedte ingaan. Martine Mussies is zo'n duizendpoot. Zij musiceert, fotografeert, boetseert, poseert als fotomodel, schrijft, maakt bladen, deed diverse studies en doet promotieonderzoek naar meerminnen. Daarnaast schreef ze de choreografie voor een ballet, stond op de planken met de Nationale Reisopera, richtte enkele succesvolle ensembles op en gaf muziek- en dramales op een basisschool.
"Ik probeer zoveel mogelijk verschillende dingen te doen. Soms is het lastig dat ik zoveel wil... dat maakt me ook ongrijpbaar voor mensen, ik pas niet in een hokje. Maar het leven is kort, ik wil eruit halen wat erin zit en zoveel mogelijk facetten van mezelf aanspreken."Of neem Mathieu Weggeman: niet alleen hoogleraar organisatiekunde, bestuursadviseur en commissaris bij vier ondernemingen, maar ook schrijver, dichter, muzikant en dirigent. In zijn lezingen over organisaties laat hij vaak video's zien over muziek, zoals een kwartet als metafoor voor zelfsturende teams. Zo beïnvloedt zijn ene leefwereld de andere. En zo ontstaan kruisbestuivingen, een geweldige voedingsbodem voor creativiteit.
- Martine Mussies
Nog een voorbeeld van een alleseter is Steve Jobs, de CEO van Apple. Hij ontwikkelt idee na idee omdat hij al zijn leven lang nieuwe en uiteenlopende dingen onderzoekt: manieren om te mediteren, kalligrafie, geestverruimende middelen en techniek. Zijn inspiratiebronnen zijn uiterst divers.
"My model for business is The Beatles: They were four guys that kept each other's negative tendencies in check; they balanced each other. And the total was greater than the sum of the parts."Het zou best kunnen dat onder al die uiteenlopende activiteiten een rode draad zit, waarin toch die focus te vinden is. Maar het zou ook kunnen dat deze mensen zich spiegelen aan de ideale Renaissancemens: de homo universalis.
- Steve Jobs
"Of course we all have our limits, but how can you possibly find your boundaries unless you explore as far and wide as you can?"
- A.E. Hotchner
Verder lezen:
- Susanne Piët graast als een omnivoor de wereld af op zoek naar inspiratie
- Wat we kunnen leren van Albert Einstein
- Op zoek naar kruisbestuivingen: help het toeval een handje
Leer lenig denken
Ideeën nodig om je creatieve denkvermogen op te rekken? In het boek Lenig denken, technieken voor creatieve denkkracht lees je een groot aantal ideeën en oefeningen, die je op je werk en in je privéleven van pas komen. Bestel het boek direct bij Managementboek.
Mis mijn volgende artikel niet
Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn.
Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.
8 opmerkingen:
Mooi artikel, ik denk dat voor beide dingen wat te zeggen is. Focussen kan goed zijn als je iets nieuws begint maar variatie zorgt ervoor dat je brede ervaring krijgt. En als je door veel verschillende dingen te doen en ook beter verbanden kunt leggen en ideeen/mensen kunt verbinden dan is dat alleen maar goed. Ik denk dat het ook erg persoonsgebonden is: de 1 gedijt beter met (een) focus, de ander door afwisseling.
Ik ben ook zo'n omnivoor, met een onverzadigbare nieuwsgierigheid en brede interesse. In de praktijk verschuift mijn focus elke paar jaar, maar mijn talent blijft hetzelfde. Ik schep helderheid. En een schepper van helderheid is altijd op zoek naar wat niet helder is. Maar zodra ik een onheldere situatie onder handen heb, ontstaat vanzelf weer focus.
Hallo Sigrid, mooi artikel! Helemaal mee eens dat er soms wordt doorgeschoten met het gehamer op focus. Kijk voor de verandering eens naar de Amerikaanse profielen op LinkedIn; daar zie je dat het veel gewoner is meerdere dingen naast elkaar te doen. Ik merk het verschil zelf ook als aan Nederlandse of Amerikaanse vrienden vertel wat ik doe. De Nederlanders vragen meteen aan mij wat de hoofdmoot van mijn business is terwijl Amerikanen het leuk vinden dat je meerdere dingen naast elkaar doet en daar juist inspiratie voor zichzelf uit halen.
Uiteindelijk geldt: doe vooral wat goed voor jou is!
Veel groeten,
Michaëla Halewijn
www.michaelahalewijn.nl
Dag Sigrid, ook voor mij een (mooi) herkenbaar verhaal. Focus is goed voor sommigen en misschien ook wel voor zakelijk succes (?), maar het is niet het recept voor iedereen. Ik ben ook iemand die niet gelukkig wordt met een enkele bezigheid met focus. Ik schrijf, zing en ben styliste. Het zou zo zijn, dat wordt wel geroepen, dat als je meerdere dingen doet, je nergens echt goed in kunt worden. Ik denk dat dat maar de vraag is. Want wat is echt goed? Sommigen zijn met focus op een enkel ding net zo 'goed' als anderen die er nog twee bezigheden naast hebben. Deze Martine is een prachtig voorbeeld, maar er zijn er veel meer. Mooi onderwerp, prettig tegenwicht tegen dat dwingende mantra van 'focus'. Er zijn, zoals altijd, meerdere wegen naar Rome, en Rome ligt voor iedereen weer ergens anders.
Laat ik even dwars wezen: sommige mensen hebben toch echt wel een focus nodig. Zoals ik. Toen ik begon als freelance journalist voor dagbladen was mijn doel: voor alle katernen schrijven, van sport tot wetenschap en van economie tot kunst. Dat werd dus een soort doel op zich, die veelzijdigheid. Kijk mij eens all round wezen, ik laat me niet vastpinnen! Sinds ik een paar jaar geleden een aantal aandachtsgebieden gekozen heb, merk ik dat het toch echt heel prettig is om te kunnen voortbouwen op kennis, en niet steeds het wiel te hoeven uitvinden.
Ik vond het erg leuk om je gedachtengang over focus te lezen. Wat een verademing, dat er leven is buiten de hokjes ;-)!
Herkenbaar ook, ik ben ook van de taal, de verhalen en sprookjes, van dromen en ideeen, van coaching, HR, beleid, psychologie,spiritualiteit, strategie en projecten. En waarom niet, als me dat gelukkig en succesvol maakt? Veel mensen weten zich geen houding te geven richting individueen die alle kanten op vladderen en daar nog goed in zijn ook. Maar wat een rijkdom als je jezelf de ruimte geeft om alles tegelijk te zijn wat je wilt en wat je in je hebt! En dat het niet logisch is of niet bij elkaar past? Ach, de mooiste dingen ontstaan als er niet vanzelfsprekende zaken elkaar ontmoeten. Dat is toch ook de kern van creativiteit?
Vier dit talent zou ik zeggen, laten we genieten van alle verschillende bloemen die we kunnen laten bloeien.
Leona Aarsen
Hoi Sigrid,
Alweer een mooi stukje. Mijn CV roept vaak vragen op bij mensen, een HTS, een universitaire studie, een HBO en nu weer een universitaire studie. En allemaal over verschillende gebieden. Er is zoveel dat interessant is! Sommige mensen bevreemdt het dat ik van alles wil weten. En toch maakt het mij juist in mijn specialisatie sterk vind ik. Omdat ik zoveel invalshoeken en ervaringen heb, kan ik goed zijn in mijn vak. Omdat ik breed denkt en alles in een brede perspectief zie.
Ik vind het alleen maar een voordeel hebben.
Naar mijn inzicht zit het verschil in focus op korte termijn en veelzijdigheid op lange termijn. Leonardo da Vinci was veelzijdig nadat hij zich gefocust, geconcentreerd kon hebben op 1 specialisme per keer. Maar misschien de grootste kwaliteit van Leonardo was dat hij razendknap en snel was in het ontdekken en integreren van zijn talenten en passies. Daar waar anderen er soms hun hele leven over doen om een tipje van de sluier de passie en talent te lichten.
Een reactie posten