vrijdag 30 juni 2006

Ontplooikinderen

Een Taoïstische opvoeding van je kinderen, ontwikkelingsgericht personeelsbeleid op je werk of ondernemend onderwijs: modieuze termen, die overal opduiken. Verschillende verschijningsvormen, die toch een groot gemeenschappelijk thema hebben: je wordt overal gestimuleerd om het beste uit jezelf te halen.

Ondernemend onderwijs wil bijvoorbeeld zeggen dat kinderen aangespoord worden om zelf initiatieven te ontplooien en hun talenten te ontwikkelen. Een hele andere benadering dan de traditionele manier van lesgeven, die er vooral op gericht is iedereen naar eenzelfde niveau te brengen. Voor de achterblijvers zijn vervolgens ingewikkelde bijspijkermethodes bedacht, zoals bijlessen en leerlingvolgsystemen. Deze vormen van 'dressuuronderwijs' met bijbehorende 'dichttimmerij' is volgens de aanhangers van ondernemend onderwijs echter overbodig als je aansluit bij de natuurlijke wil tot leren van kinderen. Niet iedereen leert dan hetzelfde, maar de aanwezige talenten worden wel veel beter aangesproken.

De leraar wordt in deze werkwijze meer een coach dan een docent die alles uitlegt en voorkauwt (en datzelfde geldt voor de ouder in de Taoïstische opvoeding en voor de leidinggevende bij het ontwikkelingsgerichte HR-management).

Maar ook de leerling krijgt een andere rol. Hij is niet meer de passieve consument van leerstof die van tijd tot tijd de leerstof braaf reproduceert bij een proefwerk, maar een actieve deelnemer, die zelf initiatieven dient te ontplooien. Hij kan de dingen doen die direct aansluiten bij zijn interesses, waardoor het onderwijs ook veel leuker wordt. Op die manier lijkt 'ondernemend leren' veel op het inmiddels omstreden Nieuwe Leren.

Op het eerste gezicht klinkt het erg goed, die visie van de ondernemende scholen. Geef kinderen maar de ruimte, ook als ze daarbij flink hun neus stoten. Maar het blijft voor mij wel de vraag of de kinderen die alle ruimte krijgen om hun talenten te ontplooien ook voldoende meekrijgen van regels en discipline. Uiteindelijk stelt de maatschappij harde eisen, waar jongeren - linksom of rechtsom - toch aan moeten voldoen.

Ik ben overigens wel benieuwd wat voor soort mensen dit uiteindelijk oplevert, de kinderen die nu als ontplooikinderen opgroeien. Overspoeld met positieve aandacht, alle kansen van de wereld gehad en in de puberteit geen enkele reden gehad om zich tegen de oudere generatie af te zetten. Maar misschien ook niet helemaal bestand tegen de harde wereld, waarin niet alles maakbaar en ontwikkelbaar is.

Geen opmerkingen: