dinsdag 28 augustus 2012

Ideeën vangen (2): draag je persoonlijke drama uit


De uitbarsting van de vulkaan Eyjafjallajökull bezorgde een boerengezin op IJsland een enorme ramp, maar het bleek ook een zegen. Maak van je 'shit' een hit.

Ideeënoogst

Deze zomer deden bijna vierhonderd deelnemers mee met mijn minicursus Ideeën vangen. Hoogste tijd om de oogst binnen te halen. Eerder publiceerde ik deze en deze blogposts over de vondsten van enthousiaste deelnemers.
Deze week publiceer ik mijn eigen ideeënoogst, die ik ving tijdens onze rondreis door IJsland. Dit is de tweede aflevering.

Voor IJslandse begrippen is de Eyjafjallajökull een bescheiden vulkaan. Evengoed leerde op 14 april 2010 heel Europa hem kennen. Met zijn enorme aswolk legde hij twee jaar geleden het vliegverkeer volledig plat.

Tijdens onze vakantie willen we de boosdoener graag van nabij bekijken. Als we hem zien, begrijpen we direct zijn IJslandse naam: 'alleenstaande berg alsof het een eiland is, met een gletsjer erop'.

Tot onze verrassing staat er vlak bij de vulkaan ook een heus bezoekerscentrum. Hier zien we een film met het persoonlijke verhaal van het boerengezin dat pal onder de gletsjer woont. "Dat er onder de gletsjer een actieve vulkaan zit wist ik natuurlijk wel", zegt de moeder van dit gezin in de film. "We weten dat we in noodgevallen snel ons huis moeten kunnen verlaten. Maar toch denk je nooit dat het echt zover komt."

Na de uitbarsting in 2010 is het toch zover. We zien op het doek hoe de boer Olafur zijn paarden naar binnen jaagt, terwijl de hemel aardedonker is geworden door de rook. Alle kieren en gaten worden met alle mogelijke middelen dichtgestopt. De koeien krijgen snel voer voor vier dagen in de hoop dat ze het gaan redden.

Met een brok in mijn keel kijk ik toe. Maar ik ben ook stomverbaasd dat een professionele cameraman hier blijkbaar met zijn neus bovenop heeft gestaan. Hoe kom je temidden van deze ellende op het idee je persoonlijke leven te laten filmen?

In de vrouw achter de balie herken ik de boerin Guòmy. "Mijn man heeft altijd een voorzienige blik", vertelt ze met een schuchtere glimlach. "Op die dag van de evacuatie zagen we een cameraman staan. We vroegen hem ons te filmen, gewoon omdat we het wilden vastleggen voor onze familie."

Na hun terugkeer maakten ze een helikoptertocht om te zien wat de vulkaan had aangericht. Daar lieten ze ook een filmopname van maken. Maar daarmee hield het niet op, want er klopten voortdurend nieuwsgierige toeristen aan bij hun huis. "Het werd veel te veel voor ons", vertelt de boerin. "We konden het niet meer aan."

Naast weg 1, de belangrijkste weg op IJsland, had de familie een oude schuur, waar ze niets meer mee deden. Op 14 april 2011, precies een jaar na de uitbarsting, opende de familie hier het informatiecentrum Eyjafjallajökull erupts met een professionele filmzaal. Guòmy vertelt nu bezoekers over haar persoonlijke belevenissen, verkoopt T-shirts met grappen over de onuitspreeekbare naam van de vulkaan en dvd's met hun eigen film.

De vulkaan heeft een enorme ramp veroorzaakt voor het gezin en hun bedrijf. "Maar ik had de uitbarsting toch niet willen missen", zegt Guòmy in de film. Met overweldigend veel hulp van bekenden konden ze hun boerderij bevrijden van de dikke laag as.

Ook bouwden ze het familiebedrijf weer op, dat volledig op duurzame energiebronnen draait: waterkracht, geothermische energie en zelfverbouwde raapzaadolie voor de tractor. Zelfs Guòmy's druivenkas, haar grote trots, draait op vulkanische warmte.

Informatiebord langs de belangrijkste weg van IJsland.

Gevangen idee:

Draag je persoonlijke drama uit en gebruik het.

Op IJsland moet je wel creatief zijn. Iedere twee jaar barst er een vulkaan uit. Regelmatig ontstaat er een nieuw eiland, waarvoor weer een nieuwe naam bedacht moet worden. Het weer wisselt sneller dan de Dow Jones. Een bekende grap: als het weer je niet zint, wacht je gewoon 5 minuten.

Het was voor dit gezin een slim idee om met een film hun persoonlijke verhaal uit te dragen. Het bezoekerscentrum is nu een bloeiende tak voor het familiebedrijf, dat toeristen een interessante inkijk biedt in het boerenbestaan met een vulkaan in je achtertuin.

Op de voorgrond de uitbarsting, op de achtergrond de boerderij van Olafur en Guòmy.

Komende donderdag lees je deel 3 over de ideeënoogst uit IJsland.

Eerdere afleveringen:
Aflevering 1: Omgaan met overvloed


Lees ook het volgende artikel

Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn. Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Geen opmerkingen: