Zeven inspiratiezwiepers

Je hebt een geweldig project in gedachten of een inspirerende opdracht gekregen. En toch lukt het maar niet om een begin te maken. Hoe kom je aan een portie instant-inspiratie op een moment dat je het goed kunt gebruiken?

Mensen in de oudheid beschouwden inspiratie als een boodschapper van de goden. Ze zagen het als een ‘geest’ die via de kunstenaar zijn creativiteit met de mensheid deelde. De Grieken noemden deze boodschapper ‘muze’, voor wie je je open moest stellen om haar te ontvangen.

Veel mensen zitten tegenwoordig nog steeds te wachten op een ingeving van boven, terwijl we inmiddels toch heel wat meer kennis hebben van de werking van de hersenen. Inspiratie zit voornamelijk in jezelf opgeborgen. Dat we vaak moeilijk bij die bron kunnen komen, komt omdat we onszelf blokkeren. We vinden bijvoorbeeld dat we alleen maar plannen mogen presenteren die aan onze eigen hoge eisen voldoen. Hoe harder je in die omstandigheden probeert om creatief te zijn, hoe moeilijker het wordt.

Wat er dan gebeurt, is vergelijkbaar met het proberen te herinneren van een naam die je vergeten bent. Hoe vaak je het ook probeert, het lukt je niet om de naam te herinneren. Het is meestal beter om het even te laten rusten en de vraag even in je achterhoofd op te slaan. Een tijdje later komt de naam waarschijnlijk, helemaal onverwacht, weer in je hoofd op.

Inspiratie vinden betekent vooral je innerlijke blokkades uit de weg ruimen en ontvankelijke momenten creëren. Dat doe je zo:

1. Laat je hoofd leeglopen op papier
Pak een leeg vel papier en schrijf alles op wat in gedachten komt. Let niet op grammatica, punten en komma’s, maar schrijf alleen maar je bovendrijvende gedachten op. Eerst zullen je gedachten alle kanten op schieten, maar daarna zullen ze zich meer en meer in de richting bewegen van je project. Schrijven heeft nog een andere wonderlijke werking: door je gedachten op papier te zetten, krijgen ze langzaam maar zeker vorm. Schrijfster en emotiedeskundige Suzanne Piët werkt op deze manier.

2. Maak een mindmap
Een mindmap is een goede manier om te starten, omdat het je gedachten op een visuele manier ordent en in kleine stukjes hakt. Een kleiner onderdeel is gemakkelijker te overzien dan een groot project. Hier lees je hoe je een mindmap kunt maken om een probleem op te lossen.
Door je gedachten op deze manier op papier te zetten, kom je vaak op nieuwe ideeën: je ziet nieuwe verbindingen en ontbrekende schakels. Voor je het weet, heb je een inspirerend begin.

3. Vraag waarom
Neem een beginvraag en vraag jezelf af 'waarom?’ Op het antwoord volgt opnieuw de vraag: 'waarom?' Ga daar net zo lang mee door totdat je niets meer te antwoorden hebt. Dit dwingt je om het vraagstuk laag voor laag af te pellen en op die manier stap voor stap ruimte te maken voor nieuwe oplossingen. Als je op het punt belandt dat je geen enkel antwoord meer kunt geven, zit je waarschijnlijk bij het punt waarop je met je project kunt starten.

4. Vind een startpunt
Een componist heeft een eerste noot nodig om te beginnen met een nieuw stuk. Hij werkt in een bestaande toonsoort en vindt vandaar uit nieuwe combinaties en ritmes. Deze werkwijze kun je ook toepassen als je bijvoorbeeld een nieuwe website wilt ontwerpen. Iets wat andere mensen bedacht hebben en wat succes heeft gehad – of juist een complete mislukking is geworden – is een goede manier om op gang te komen. Kijk in boeken, tijdschriften, kranten, op internet, tentoonstellingen en alles wat je verder maar kan bedenken. Kijk naar andere voorbeelden en vind een startpunt. Componeer vervolgens je eigen lied.

5. Leg het vraagstuk in de week
Zit er geen deadline aan je project en heb je geen enkele inspiratie? Leg het hele plan een poosje weg. Je hersens zullen denken dat het niet zo belangrijk is en er weinig acht meer op slaan. Het idee kan ondertussen gisten in het diepere, onbewuste deel van onze geest, waarover we minder controle hebben. Door de druk op een project op deze manier te verlagen, bestaat de kans dat het in je onderbewuste juist tot wasdom komt en dat de kurk van de fles gaat.

6. Sluit je af van visuele prikkels
Een andere manier om je project op de achtergrond te laten zweven, is je afsluiten van visuele informatie. Zicht is verreweg het belangrijkste zintuig. Onderzoeken melden dat maar liefst 83 procent van alle informatie via onze ogen komt. Door deze informatiebron doelbewust dicht te draaien, krijgen andere zintuigen een kans en daarmee ook nieuwe gedachten. Doe daarvoor minstens 15 minuten je ogen dicht en richt je op je gehoor, reuk, tast, smaak en evenwichtsgevoel. Wat hoor je? Hoe ruikt het? Hoe is de temperatuur? Als je je ogen weer open wilt doen, heb je waarschijnlijk een nieuwe ingeving gekregen.

7. Praat er met anderen over
Een bekende manier om nieuwe inspiratie te krijgen is erover te vertellen. Alleen al door het formuleren van je gedachten krijgen ze vastere vorm. De reacties van anderen op je nog weinig vastomlijnde ideeën helpen je vervolgens nog verder op weg.

"Goede ideeën hebben - net als boemeltreintjes - vaak vertraging."
- Giovanni Guareschi

Nog meer manieren om nieuwe inspiratie te krijgen:

• Zorg voor goede omstandigheden
• Stel je bloot aan meer prikkeldingen
• Laat je inspireren door trends
• Ga ijsberen: inspiratie krijgen door een wandelingetje
  
• Gebruik van intuïtie: stop je ideeën in de hogedrukpan

Inspiratiebronnen voor dit artikel:

• Ten simple ways to instantly boost your inspiration
• Inspiration is a habit
  
• Inspiratie en creatie, hoe werkt dat? De TED-presentatie van Elizabeth Gilbert
  

Kunstenaars als bedrijfsadviseurs

Kunstenaars zijn opgeleid om vrij te denken en deze gedachten vorm te geven. Bedrijven zouden hen daarom vaker in moeten schakelen voor advies over hun werkwijze of om mee te denken over innovatievraagstukken.

Kunst in een organisatie of een bedrijf is vaak alleen maar decoratie of aankleding. Er is een nieuw gebouw met een lege wand en daar moet iets komen te hangen. In het beste geval bouwt een bedrijf een eigen collectie op, ter inspiratie voor de eigen medewerkers en ter ondersteuning van de kunstenaars. Het aantal organisaties dat kunstenaars inschakelt bij het bedrijfsproces - om een spiegel voor te houden of om een bijdrage te leveren aan de verandering van de cultuur - is vrij uitzonderlijk.

Gek eigenlijk, want bedrijven die bij willen blijven, moeten hun blik verbreden en openstaan voor innovatieve ideeën. Kunstenaars hebben andere ideeën en denkwijzen, die voor inspiratie kunnen zorgen. Albert Einstein sprak met dichters om meer te leren over de rol van intuïtie en verbeelding.

Verandering en aanpassing aan nieuwe omstandigheden worden steeds belangrijker in het bedrijfsleven. Het zou daarom heel goed zijn om kunstenaars te betrekken bij die veranderingen. Kunstenaars denken vrijer en komen met minder voor de hand liggende oplossingen. Ook voor de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten kunnen zij natuurlijk nieuwe ideeën leveren. Hun creativiteit levert niet alleen een kunstwerk op aan de muur, maar verse ideeënaanvoer voor de hele organisatie.

"The uncreative mind can spot wrong answers, but it takes a very creative mind to spot wrong questions."
- Antony Jay

Herinneringenboom

Kerstversieringen zijn herinneringen, die je op kunt hangen. Zo vertelt de boom een persoonlijk verhaal.

Ballen met een naamkaartje, die ooit de tafelschikking van een kerstdiner aangaven. Babouschka's, die een Russisch kerstverhaal illustreerden tijdens een kinderviering. Drie koningen van hout uit een Duitse winkel. Maar ook een rood puntmutsje, dat dienst deed als eierwarmer op het kerstontbijt op school en nu als piek fungeert. En een glanzende ster, die ik ooit gebruikte als kerstcorsage.

Ik kijk met plezier naar onze kerstboom, die ieder jaar bonter wordt. Daarmee groeit ook het aantal herinneringen aan eerdere kerstfeesten. Want aan al die verschillende kerstboomdecoraties zitten even zoveel verschillende verhalen vast. Onze familiegeschiedenis wordt er zichtbaar door.

De kerstboom maar ook andere tradities rondom kerst zijn geschikt om verhalen uit je familie of je persoonlijke leven naar boven te halen. We vertellen verhalen bij het kerstdiner. We halen oude fotoboeken tevoorschijn. En we noteren recepten en de namen van de aanwezige gasten in ons dinerboek. De kinderen genieten er minstens zoveel van als wij.

Ik vind kerstfeesten mooi, omdat ze ijkpunten vormen in onze persoonlijke geschiedenis. Het feest vraagt om terugblikken naar eerdere kerstfeesten en andere belangrijke momenten in ons leven. Maar ook om een vervolg te maken en oude tradities voort te zetten. Ik heb daarom een nieuwe kerstster van glanzend rood glas gekocht voor onze boom, waarmee ik een nieuw hoofdstukje toevoeg aan onze persoonlijke kerstgeschiedenis.

Verder lezen:

• Trends vergaan, tradities blijven bestaan

Het belang van een spetterend slot

Een goed begin is het halve werk, luidt een gevleugeld gezegde. Maar een spetterend einde - dat ruimte biedt voor een nieuw begin - is bij creaties van allerlei soort misschien nog wel veel belangrijker. Vijf lofzangen op een goed slotakkoord.

Schrijvers studeren eindeloos op een welluidende beginzin. Koks verleiden hun gasten met spannende amuses. En bladenmakers maken geweldig veel werk van een aantrekkelijke cover. Maar als ze geen aandacht besteden aan een passend einde, is dat allemaal vergeefse moeite.

• De laatste zin van de speech is het best

De laatste zinnen van een presentatie blijven vaak het langst hangen. Als deze tenminste een heldere boodschap bevatten. Niets is zo erg als een slappe afsluiting als 'Hier wilde ik het graag bij laten'. Het is dus belangrijk om je boodschap aan het einde van een presentatie kernachtig en pakkend te verwoorden. In de vorm van een slogan bijvoorbeeld.

• De laatste pagina smaakt naar meer

Bladenmakers weten dat de laatste pagina's van het blad enorm belangrijk zijn. Bijna net zo belangrijk als de inhoudsopgave (waar met name glossy's dan ook veel ruimte voor inruimen). Een kookblad als Delicious presenteert vele tientallen recepten. Op de slotpagina worden vervolgens de recepten van het volgende nummer verleidelijk gepresenteerd. Zo blijf je als lezer een hele maand watertanden.

• De gastvrije geste laat de congresganger terugkomen

Op een congres zet de eerste spreker de toon van de bijeenkomst. Maar of de bezoeker daadwerkelijk een goed gevoel overhoudt aan het congres hangt voor een groot deel af van de afsluiting. Een dagvoorzitter die in zijn slotwoord de meest opvallende bevindingen van het congres nog even op een aansprekende manier samenvat is goud waard. En dat geldt ook voor kadootjes die uitgedeeld worden: een tas met kleine attenties, naslagmateriaal én een uitnodiging voor de volgende keer.

• Het toetje is de kroon op het diner

Bij een diner wordt veel aandacht geschonken aan het voorgerecht en het hoofdgerecht. Maar zonder toetje is een mooi etentje echt niet compleet. En dat geldt ook voor de bonbons en de andere snoepverrassinkjes, die bij de koffie op tafel worden gezet.

• Een goede slotzin maakt een goede roman nóg beter

"Een goede slotzin kan een slechte roman niet redden, maar wel een goede nog beter maken", schrijft Tim Krabbé. Sommige schrijvers hebben zelfs al een slotzin in hun hoofd, waar ze naar toe schrijven. In een slotzin kun je teruggrijpen op de eerste zin, het boek samenvatten, een visie op je verhaal geven of suggereren hoe het verder ging.

Dat laatste is het beste, vindt Jan Brokken in zijn schrijvershandleiding De wil en de weg. Geen grote dreunen en dan nog een paar klappen dus, zoals bij een imponerende symfonie, maar een subtiele afsluiting, die iets nog te raden over laat. Jan Brokken: "Het einde van een verhaal moet het begin zijn van het menselijke mysterie."

"Dat zou het uitgangspunt van een nieuw verhaal kunnen vormen – maar dit verhaal is hiermee beëindigd."
- Fjodor Dostojevski op de laatste bladzijde van 'Misdaad en Straf'

Dit vind je wellicht ook interessant:

• De allermooiste beginzin
• Nieuwsgierigheid wekken met een open einde
• De honderd beste laatste zinnen van romans
  

Hoe gebruik je verhalen in informatieve teksten?

Verhalen maken je nieuwsgierig en sporen aan om door te lezen. Ideale 'vervoermiddelen' dus om je boodschap over te brengen. Het e-book Toverballen voor het brein doet uit de doeken hoe je deze verhaalkracht en andere technieken op het gebied van storytelling kunt toepassen in informatieve teksten, zoals journalistieke artikelen, websites, brochures en andere teksten. Laagje voor laagje ontsluiert het boek de geheimen van verhalen en vertelt wat je er in teksten mee kunt doen.

Meer informatie over Toverballen voor het brein.

De oogst van vier jaar bloggen

Ideeënmaker bestaat vier jaar. Dat jullie dit weblog waarderen, zie ik terug in de bezoekcijfers van Ideeënmaker. Sinds de start van de telling in juli 2008 hebben 16.000 mensen mijn weblog bezocht, die samen meer dan 27.000 pagina's bekeken. Daar ben ik heel blij mee!

De eerste jaren was het helemaal niet mijn bedoeling om veel bezoekers te trekken, want ik wilde gewoon mijn stukjes kwijt. Ik had dan ook geen doelgroep voor ogen. Iedereen die daar zin in had, was welkom om mijn ideeën en bevindingen te lezen. That was all.

In de loop van dit jaar ben ik op Ideeënmaker een nieuwe koers ingeslagen. Ik schrijf nu alleen over onderwerpen die met creativiteit en inspiratie te maken hebben of daarmee in verband te brengen zijn. Ik doe verslag van mijn persoonlijke bevindingen op dat vlak en deel veel tips over dagelijkse creativiteit. Dat dit aanslaat, is rechtstreeks terug te vinden in de bezoekerscijfers. In september sprong het aantal bezoekers per maand ineens naar 1484. In oktober waren het er al 1727 en in november 1765.

Vooral de tips worden goed gelezen. Het stuk over het schrijven van een goede column is een van de meest bezochte stukjes en is inmiddels ook overgenomen op andere websites. Dat geldt ook voor de 26 tips om nog beter te schrijven. Maar ook zijn seizoensinvloeden belangrijk voor de bezoekerscijfers. In het voorjaar zal mijn stukje over de Mattheus Passion weer veel gelezen worden. Zeer populair zijn deze maand mijn recept uit 2005 voor Spaanse Pepernotensoep en andere stukjes die met Sinterklaas of Kerstmis te maken hebben. Zo weet ik dat jullie al in groten getale aan het nadenken zijn over de kerstbrunch!

De meeste bezoekers vinden mijn weblog via Google door zoekwoorden in te typen als 'tips creativiteit' of 'brainstormen met kinderen'. Daarnaast zijn er diverse websites, startpagina's en blogs die naar Ideeënmaker doorverwijzen, zoals het Bladenatelier, Kleurrijk en 2ndStudioInspiratie. Gijs van Wulfen plaatste dit stuk op zijn site Nieuwe Producten bedenken en werd daar tot nu toe 355 keer gelezen. Heel fijn, bedankt daarvoor.

Dit weblog heeft er inmiddels toe geleid dat ik diverse nieuwe creatieve mensen heb leren kennen. En dat is voor mij natuurlijk ook weer inspirerend!

Mijn stukjes over meer creativiteit in het dagelijkse leven werken in ieder geval aanstekelijk. Dat merk ik aan de reacties die jullie achterlaten op dit blog, aan de mails en de andere reacties die ik van jullie krijg. Er is inmiddels een trouwe schare vaste lezers. Ik ontvang foto's en voorbeelden van boekjes, die mensen zelf in elkaar hebben gezet. 'Ik word blij van je stukjes', krijg ik regelmatig te horen. Dat vind ik een prachtig compliment!


Verder lezen:

• De start van Ideeënmaker
• Hoe je aan creatieve ideeën komt voor je blog
  

"Voor mij is kunst aandacht voor de kleine dingen in het leven. Kijken en zien; inzoomen op de wereld om je heen. Het enige wat ik doe is mijn lezers en mezelf daaraan herinneren."
- Keri Smith

Wees (weer) een kind

Your license to be a kid, ontwerp van D. Price (2001)

Drie kinderen wonnen afgelopen weekeinde de televisiewedstrijd Het beste idee van Nederland met de ZzzleepLight, een lampje dat langzaam uitgaat om makkelijk mee in slaap te vallen. Daarmee gaven ze vele volwassen uitvinders het nakijken.

Of zij met hun overwinning bewijzen dat kinderen betere ideeën bedenken dan volwassenen durf ik niet te beweren. Maar denken als een kind helpt wel. Kinderen kunnen onbekommerd prutsen, waarbij het prutsen een doel op zich is. En als het toevallig wat leuks oplevert is dat mooi meegenomen.

Niet alleen jonge kinderen, maar ook pubers kunnen ongekend creatief zijn. Het gedeelte van hun brein dat 'ja-maar'-gedachten produceert, ontwikkelt zich namelijk pas later, net als het denken in strakke kaders. Eveline Crone beschrijft dat in haar boek Het puberende brein. Jongeren slaan veel gemakkelijker nieuwe ongebaande paden in, experimenteren er op los en durven risico's te nemen. Dit pubergedrag vinden we vaak roekeloos en naïef, maar heeft ook een positieve zijde: voor het bedenken van nieuwe ideeën is het een buitengewoon handige eigenschap.

Door speelser te worden, worden we weer creatief. Om de kinderlijke blik op de wereld weer naar boven te halen, moet je jezelf weer ongeremder durven te gedragen. Dingen doen die volwassenen gewoonlijk niet 'horen' te doen. Gek durven zijn (een beetje of meer, wat je zelf wilt). Maak bijvoorbeeld een doos voor de schatten, die je op straat vindt. Stamp in de plassen. Ontbijt met bonbons. Bak zandtaartjes. Houd een gesprek met een slak. Speel met vingerverf. Houd een wedstrijd met papieren vliegtuigjes. Leer een goocheltruc.

Is dat gelukt? En beviel het? Haal dan hier je License to be a kid (een creatie van D. Price) op en geniet ervan!

"In de wetenschap gelijken wij op kinderen, die aan de oever der kennis hier en daar een steentje oprapen, terwijl de wijde oceaan van het onbekende zich voor onze ogen uitstrekt."
- John Newton

Meer lezen over kinderlijke verwondering:

• Ga weer spelen
• Doensdag en Wonderdag
  
• Negen sprankelende lessen van Pippi
  

Doensdag en Wonderdag

Een doodgewone woensdagochtend aan de ontbijttafel. "Mama", zegt zoon Niels (9) ineens. "Als we de woensdag nou doensdag noemen, kan de donderdag wonderdag heten."

Ik vond het een prachtige vondst, die de hele dag bleef hangen. In de loop van deze woensdag zette ik de uitspraak van Niels op twitter. Dat heb ik geweten. De tweet werd vele malen geretweet en kwam daardoor vele lezers onder ogen. Diverse twitteraars schreven er een commentaar bij. 'Briljant!' 'Doen we!' 'Wat ga jij doen op Donderdag Wonderdag?'

Diverse twitteraars raakten geïnspireerd en trokken de lijn door naar de overige dagen van de week. Zo ontstonden Wijdag, Flaterdag, Brondag, Zaaidag, en Vinddag. Of Blijdag, Haterdag, Ondag, Gaandag en Winstdag. De mogelijkheden zijn eindeloos.

Daarna werd het even stil. Totdat ik een adviseur van een innovatieorganisatie aan de telefoon kreeg. Hij wil heel graag het woord Doensdag gebruiken voor een activiteit, waarbij de handen uit de mouwen moeten. Dat vindt Niels een mooie bestemming. En ik ook.

Doensdag is dus onder de pannen. Nu nog een mooi onderkomen voor Wonderdag!

"Er zijn twee manieren om je leven te leiden. Alsof niets een wonder is of dat alles een wonder is."
- Albert Einstein

Verder lezen over taalvondsten:

• Nieuwe oogst snoepwoorden
• Geef een taalliefhebber een mooi woord kado
• De juiste naam voor een goed idee
  

Help, ik verveel me zo (3): graffiti onder het tafelblad

Kinderen die maar blijven roepen dat ze zich vervelen kun je òf negeren òf voorzien van een slimme tip. Laat ze aan de onderkant van de tafel hun persoonlijke graffiti-tafelblad maken.

Deze week hebben we een kind in huis, dat geveld is door de Mexicaanse griep. Hij is nog niet fit genoeg om naar school te gaan, maar ook niet ziek genoeg om in bed te liggen. De afgelopen dagen heeft hij al veel gelezen, televisie gekeken en spelletjes gespeeld, maar nu beginnen de dagen toch echt saai te worden. Wat nu?

Vanochtend las ik een tip van Tea Adema van de website Opgroeien in verbondenheid, die mijn verbeelding prikkelde. Zij stuurt haar kinderen in geval van opperste verveling onder de tafel om een spelletje te spelen. De winnaar mag een tekst of een tekening op de onderkant van het tafelblad maken.

Ook andere kinderen mogen iets onder de tafel achterlaten. Laat ze lekker hun gang gaan en bewonder het resultaat", adviseert Tea. "En het mooiste van dit kunstwerk? Er is altijd een keer iemand die iets laat vallen, onder de tafel duikt en uitroept: Er staat iets onder de tafel! Deze persoon mag er dan zijn persoonlijke noot aan toevoegen. Wedden dat zelfs een meneer in een strak pak of de buurvrouw iets achter laat onder jouw tafel?"

De tafel van Tea is inmiddels een waar kunstwerk geworden in de loop der jaren, bericht ze. "Rekensommen staan liefdevol naast een wens van een overleden oma en de krabbels van een kind van drie. En natuurlijk staan er ook een paar schuttingwoorden van een ondeugende puber die het niet kon laten… Op deze manier hebben wij een verborgen kunstwerk dat zomaar is ontstaan na een moment van verveling."

Als jij binnenkort bij ons op bezoek komt, ga jij natuurlijk ook even op zoek naar ons geheime kunstwerk. Wedden?

Verder lezen over hoe je met kinderen om kunt gaan die zich vervelen:

• Help, ik verveel me zo (1): oude lappen
  
• Help, ik verveel me zo (2): overschakelen
• Eierbakles: ideeën maken met kinderen
• Negen sprankelende lessen van Pippi
  

Kappers doen creatief met wachttijden

Kapperszaken doen alle moeite om voldoende klanten binnen te lokken. Daarbij halen ze allerlei inventieve methodes uit de kast om de klant zo min mogelijk te laten wachten.

Het was me eerder nooit zo opgevallen, dus ik vermoed dat het een direct gevolg van de economische crisis is. Kapperszaken communiceren ineens op grote borden met hun klanten over de wachttijd. Want niets is blijkbaar zo ontmoedigend voor een klant als het vooruitzicht om lang op zijn beurt te moeten wachten.

Een goede poging doet een kapperszaak in de binnenstad van Den Haag, die meldt dat er 'vandaag geknipt wordt zonder afspraak'. Voor de toevallige voorbijganger is dat een sympathieke aankondiging. Maar ik fiets er meerdere keren per week langs en ik zie het bord wel erg vaak staan. Dan werkt het dus niet meer.

Ook zag ik een kapsalon die een stoplicht had geïnstalleerd op het trottoir. Bij 'groen' kun je als klant direct naar binnen lopen in de wetenschap dat je onmiddellijk geholpen wordt. Bij oranje kun je informeren hoe lang het gaat duren. En bij rood word je uitgenodigd om een afspraak te maken. In alle drie de gevallen wordt de klant dus naar binnengelokt. Dat klinkt als een slimme manier om klanten naar binnen te halen. Al zou ik persoonlijk ook door het raam naar binnen kijken om met eigen ogen te zien of het druk is binnen. Zo ja, dan loop ik nog steeds liever door.

Heel inventief vond ik het hierboven afgebeelde bord, dat in de etalage van een kapsalon staat. Deze kapper werkt helemaal niet met afspraken, want creativiteit laat zich tenslotte 'niet dwingen in afgepaste tijdvakjes'. Dus de klant is altijd welkom om binnen te lopen. Dan moet je blijkbaar maar afwachten of de kapper nog een uurtje bezig is met een haarkunstwerk bij een andere klant. Je voelt je hier als klant heel vriendelijk benaderd, maar ik betwijfel of het werkt.

Dan is er nog een kapper met een heel klein zaakje in onze buurt, die zeer tot mijn verbeelding spreekt. De kapper knipt uitsluitend heren, dus ik ken zijn werkwijze alleen van horen zeggen. Dat maakt het waarschijnlijk nog intrigerender. De eigenaar werkt in zijn eentje en knipt uitsluitend omdat hij er zelf lol in heeft. Zijn werkuren zijn daarom beperkt. Hij serveert zijn klanten superieure cappuccino en laat jazzy loungemuziek klinken.

Deze kapper doet helemaal niets om de wachttijden in te perken. Integendeel zelfs: hij creëert juist schaarste, waardoor de wachttijden verder oplopen. Voor wachtende klanten is echter nauwelijks ruimte in het minizaakje. Dus als je toch persé geknipt wil worden door deze kapper, moet je later terugkomen. Dat wordt rondverteld in de buurt, waardoor nóg meer mensen vernemen hoe bijzonder het is om hier in de kapperstoel te mogen plaatsnemen.

Wachttijden bevorderen, dat is pas echt creatief!

Verder lezen over wachten:

• Ideeën krijgen tijdens het wachten
• Wachtverzachters op het station

Van Idee naar I Do (3): kies een goede naam

Een naam bepaalt direct de manier waarop we tegen een nieuw idee aankijken. Kies daarom een inspirerende naam, die ervoor zorgt dat mensen (en jij zelf!) onmiddellijk zin krijgen in de uitvoering van het idee.

Zo was de toekomstige inrichting van de Zuidplaspolder - het gebied tussen Rotterdam, Gouda en Zoetermeer - jarenlang een groot strijdpunt. Gemeenten, het waterschap, agrarische belangenorganisaties en natuur- en landschapsorganisaties vielen voortdurend over elkaar heen. Alleen al het idee om een 'discussie' te voeren over dit gebied, was bij voorbaat kansloos.

Een foute benaming kan een nieuwe ontwikkeling helemaal doodslaan, een inspirerende naam kan daarentegen voor bezieling zorgen. Toen communicatiedeskundigen met de naam Imagination Day op de proppen kwamen, ontstond er namelijk een heel andere sfeer. Partijen spraken elkaar ineens aan op hun gezamenlijke droom voor de polder. De partijen kwamen tot de ontdekking dat ze heel wat gemeenschappelijke wensen hadden.

Een idee of voorstel met een inspirerende naam heeft meer kans om in vruchtbare aarde te vallen. Bovendien blijkt de naam vanaf het eerste moment bepalend te zijn voor onze manier van reageren. Door Imagination Day te gebruiken, doe je een direct beroep op verbeeldingskracht. Daarmee haal je heel ander gevoelens naar boven dan wanneer de oude naam 'discussieronde' gebruikt was.

Kies dus bewust een naam voor je idee, die tot de verbeelding spreekt. Het communicatieteam dat de discussie rond de Zuidplas in goede banen probeerde te leiden, gaf zijn creativiteit in ieder geval de ruimte. Later volgden nog De Dag van de Verbreding en de Parade van de Zuidplas.


Verder lezen over de effecten van naamgeving:

• De wonderlijke effecten van her-namen
• Geef je idee een naam
• De kracht van voornamen: namepower
• Het belang van naamgeving voor kindereten

Verder lezen over de Zuidplaspolder:

• Het belang van de juiste namen en het inzetten van verbeeldingskracht beschreef ik vorig jaar in een artikel voor het magazine VROM.nl over de totstandkoming van een gezamenlijke visie voor de Zuidplas. Het artikel 'Polderdroom' is hier te lezen.

Van Idee naar I Do
Dit is het derde deel van een mini-serie over het uitvoeren van ideeën. De andere afleveringen vind je hier:

• Van Idee naar I Do (1): Hoe je ideeën uitvoert
  
• Van Idee naar I Do (2): Praat over je ideeën
  

Van Idee naar I Do (2): Praat over je ideeën

Ideeën hebben meer kans om daadwerkelijk uit tot leven gewekt te worden als anderen kunnen meedenken.

Laatst kreeg ik een opdracht een journalistiek concept te bedenken, waarin levensverhalen een belangrijke rol spelen. Ik had diverse ideeën hoe ik dit uit kon werken, maar toch kwam ik er niet uit. Het plan 'klopte' niet; er zaten te veel haken en ogen aan de uitvoering. Het hield me zelfs 's nachts uit mijn slaap.

Vlak voor de deadline hield ik een sessie met vijf andere communicatiespecialisten. We bespraken de knelpunten en de ideeën begonnen te stromen. Nadat ik nog twee andere mensen gesproken had over de mogelijkheden, was het plaatje ineens compleet. Bijna in één ruk kon ik daarna het complete plan op papier zetten. Dat had ik alleen nooit voor elkaar gekregen.

Praat daarom met anderen over je ideeën. Andere mensen kunnen je helpen om andere mogelijkheden te zien waar jij niet aan denkt. Het is vooral zinvol om te praten met mensen die een heel andere blik op de wereld hebben dan jij. Dat levert sneller resultaten op.

Daarnaast is er nog een belangrijke reden waarom praten belangrijk is. Ideeën die alleen nog maar in je hoofd zitten, bestaan meestal uit een paar losse gedachten en vage beelden. Door deze flarden onder woorden te brengen, wordt het idee een stuk concreter. Al pratend krijgt een idee vorm en inhoud. Dat is de kracht van taal.

"Good ideas come from brilliant people. Brilliant ideas come from conversation."
- Anoniem

Van Idee naar I Do
Dit is het tweede deel van een mini-serie over het uitvoeren van ideeën. Dit zijn de andere afleveringen:

• Van Idee naar I Do (1): hoe je ideeën uitvoert
• Van Idee naar I Do (3): het belang van een goede naam

Meer inspiratie?

Sigrid van Iersel (Verhaallijnen, Den Haag) is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij is auteur van de boeken Lenig Denken en Toverballen voor het Brein en ontwikkelaar van het online trainingsprogramma Excelleren met Ideeën.

Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Van Idee naar I Do (1): hoe je ideeën uitvoert

Een grote verzameling ideeën zegt weinig als je er daarna niets mee doet. Hoe kom je van ideeën bedenken en vastleggen naar ideeën uitvoeren?

Stel: je hebt dagelijks nieuwe ideeën en mooie plannetjes. Je legt ze vast in notitieboekjes, mindmaps, memorecorders en moodboards, zoals eerder genoemd in dit blogstukje over het bewaren en vastleggen van ideeën. Ideeën verzinnen en vastleggen is voor jou geen enkel probleem. Maar vervolgens blijven die ideeën veilig opgeborgen in jouw notitieboek. Ideeën laten opborrelen is voor jou blijkbaar een stuk gemakkelijker dan een idee bij de kop pakken en tot leven wekken.

Je bent bepaald niet de enige. Veel mensen blijven liever dagdromen dan in actie te komen. Toch zijn er manieren om meer te doen met je ideeën. Zodat je op zijn minst weet of je idee wel levensvatbaar is.

• Leg je idee in de week. Naar de uitvoering van sommige ideeën moet je toegroeien. Aan de ene kant wil je het idee uitvoeren, aan de andere kant heb je tijd nodig om aan het idee te wennen. Laat het een poosje op de achtergrond van je gedachten sudderen. Zo wen je aan het idee en rijpen de plannen voor de uitvoering. Net zolang tot dat je klaar bent om het echt te gaan verwezenlijken. 
• Begin gewoon. Pieker niet over de juiste start, maak gewoon een begin met je idee. Het hoeft niet een compleet uitgewerkt hemelbestormend plan te zijn voordat je het uit kunt voeren. In veel gevallen kun je later wijzigingen of verbeteringen aanbrengen. Wie begint komt op gang. En al snel volgen dan meer ideeën hoe je de rest kunt uitvoeren.
• Visualiseer. Sluit je ogen, praat in jezelf en stel je voor hoe jouw idee tot leven komt. Het helpt je om je idee concreet te maken. Haal het beeld heel helder en concreet voor ogen en maak er zo mogelijk een filmpje van, dat je voor je ogen afspeelt.

"Als ik componeer, heb ik altijd een schilderij voor ogen. Daar werk ik naar." - Ludwig von Beethoven

• Maak je idee kleiner. Kleine ideeën zijn net zo goed als grote ideeën. Je hoeft niet meteen de hele wereld te veranderen! Pak gewoon één ding aan of hak je idee in een aantal kleine stukjes. Je hersenen willen succes ervaren. Ze houden van een gevoel van afronding. Zorg ervoor dat je dit regelmatig kunt doen.
• Houd vol! In volharding ligt het succes. Neem je iets voor en houd je eraan. Iedere dag weer. Neem Julie Powell, een 30-jarige New Yorkse, mislukt als romanschrijver en gezegend met een suffe kantoorbaan. Zij geeft haar leven een nieuwe impuls door een jaar lang alle 524 recepten uit het beroemde kookboek van Julia Child te bereiden en daarover te publiceren op een weblog. Dat weblog wordt erg populair, Julies kookkunsten worden langzaam maar zeker beter. Haar inzet maakt het verschil. Julies lotgevallen vormen één van de twee levensverhalen, die verfilmd zijn in de komedie Julie & Julia van Nora Ephron.

Van Idee naar I Do
Dit is het eerste deel van een mini-serie over het uitvoeren van ideeën. De andere afleveringen vind je hier:

• Van Idee naar I Do (2): Praat over je ideeën
• Van Idee naar I Do (3): Het belang van een goede naam

Verder lezen:

• Vijf manieren om meteen te beginnen met je levensverhaal
• Kom in je creatieve flow
• Hoe je direct kunt beginnen met de start van een creatieve loopbaan

Meer inspiratie?

Sigrid van Iersel (Verhaallijnen, Den Haag) is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij is auteur van de boeken Lenig Denken en Toverballen voor het Brein en ontwikkelaar van het online trainingsprogramma Excelleren met Ideeën.

Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

De creatieve boodschap van Seth Godin

Seth Godin spreekt in zijn boek Tribes - Jij moet ons leiden niet expliciet over creativiteit. Toch gaat het hele boek er in wezen wel over.

Godin doelt niet op de creativiteit om zelf dingen in elkaar te zetten. Het gaat hem ook niet om de creativiteit die nodig is om nieuwe producten te bedenken. Hij heeft het zelfs niet over creatief denken.

Mensen die Godins boek Tribes ongrijpbaar en vaag vinden, hebben dan ook gelijk. Het boek bestaat uit allerlei losse stukjes, die nogal associatief opgeschreven zijn. De rode draad moet je er zelf maar uit destilleren. De schrijver heeft zelfs een broertje dood aan de 'how to'-formules, die gangbaar zijn in management- en marketingliteratuur.

Maar dit is juist ook het punt van Godin. Hij wil geen vaste formules en succesrecepten, want de creativiteit die hij bepleit gaat over het afleggen van je eigen weg, buiten de gebaande paden. Het gaat over het verbinden van verhalen, ideeën en vooral van mensen, zodat er een 'tribe' ontstaat die verandering wil. Deze tribe wil iets doen. Met hoe minder beperkingen, hoe beter.

Een tribe is een groep mensen die verbonden is met elkaar, met een leider en met een idee. Het zit in onze aard om op zoek te gaan naar een tribe om bij te horen. Dankzij internet zijn veel geografische, economische en tijdsgrenzen verdwenen. Door blogs en social networkingsites ontstaan nieuwe tribes en dijen bestaande tribes verder uit. Het web is fantastisch, maar het biedt geen leiderschap. Dat komt nog steeds van individuen – mensen die gepassioneerd over iets zijn.

Er zijn genoeg aansprekende voorbeelden van dergelijke tribes, waarin creativiteit een grote rol speelt. Denk aan Wikipedia, waarbij medeschrijvers alle ruimte én een platform hebben gekregen om kennis te delen en verder te ontwikkelen. Het is ook de creativiteit van programmeurs van open-source-software. En van de 1%club, een marktplaats voor kleinschalige ontwikkelingsprojecten. Bij de 1%club beslis je zelf aan welk project je 1% van jouw geld, tijd of kennis wilt bijdragen. Heel direct, betrokken en transparant.

In vergelijking tot deze drie voorbeelden zijn veel bestaande organisaties helemaal niet creatief, hoeveel nieuwe producten ze ook op de markt zetten. Veel organisaties doen er namelijk alles aan om mensen in dienst te nemen die binnen de lijntjes kleuren, die gelijkmatigheid en volgzaamheid tonen. Deze organisaties zetten deze mensen op posities waar ze door angst gemanaged worden ('Straks word ik nog ontslagen'). Dat leidt tot volgzaam gedrag dat Godin schaapwandelen noemt.

Godin wil daarmee niet zeggen dat je persé ontslag moet nemen uit zo'n organisatie, al wordt zijn boodschap wel omarmd door de groeiende club van vrije werkers. Ook binnen een organisatie kun je namelijk leider worden van een 'tribe', die aanzet tot verandering. Maar dan moet de organisatie wel een missie hebben (of daarvoor open staan) waarin de medewerkers kunnen geloven. En iemand moet die boodschap uitdragen. Als je daar meer over wilt weten, moet je het boek Tribes zeker lezen. Want Seth Godin is wel heel inspirerend.

Verder lezen:

• Houd een persoonlijke check op gevaarlijk bureaucratisch denken
• Ideeënmaker gezocht: een creatieve denker binnenhalen in je organisatie
  

Verder lezen over de uitwerking van het boek Tribes van Seth Godin:

• Vragen en antwoorden over Tribes
• Vrije werkers en hun tribes veranderen het landschap

Boek:
Seth Godin, Tribes - jij moet ons leiden, uitgeverij Bruna, 2009

Hoe je je kunt laten inspireren door trends

Trends, veelgestelde vragen en producten waar veel vraag naar is, vormen een rijke inspiratiebron voor nieuwe ideeën. Internet biedt veel mogelijkheden om van de laatste trends op de hoogte te blijven. Welke trends ga jij spotten?

Steve Aitchicon schreef deze indrukwekkende lijst met honderd manieren om ideeën op te doen voor nieuwe blogonderwerpen. Wat direct opvalt, is dat hij veel ideeën opdoet bij het onderzoeken van trends, veel verkochte artikelen en andere statistieken. Dit zijn niet alleen rijke inspiratiebronnen voor (blog-)artikelen, maar natuurlijk ook voor het bedenken van nieuwe producten, toekomstige beleidsrichtingen en onderzoek.

Dit zijn enkele goede inspiratiebronnen:

• Goede ideeën vloeien voort uit goede vragen. Zoek op het internet voor vragen op jouw vakgebied. Websites als wiki.answers.com, answers.yahoo.com en ask.com zijn goede manieren om ideeën op te doen. Je kunt honderden vragen vinden op fora op jouw vakgebied of gebruik de vragen van je lezers en zoek uit wat ze willen weten.
• Met wordtracker.com kun je uitvinden waar mensen op internet naar zoeken. Het is een geweldige manier om ideeën op te doen en het geeft je een indruk of het onderwerp in de belangstelling staat.
• Via www.google.com/trends/hottrends kun je ontdekken welke onderwerpen op dit moment hoog scoren in de publieke belangstelling. Ook Amazon.com is een geweldige manier om uit te vinden welke soort boeken mensen lezen en welke onderwerpen populair zijn.
  
• Blijf via Ted.com op de hoogte van de laatste trends op het gebied van technologie, entertainment en design.
• Kijk naar de meest gebruikte 'hash tags' en onderwerpen op Twitter. Je kunt ook op de site hashtags.org kijken.
• Neem een kijkje op digg.com en zie welke onderwerpen internetgebruikers leuk vinden.
• Kijk op ebay.com wat de best verkochte spullen zijn en naar welke spullen mensen het meest zoeken.
• Gebruik springwise.com en trendhunter.com om de laatste trends op jouw terrein te ontdekken.
• Gebruik google.com/alerts, type jouw sleutelwoorden in en Google laat weten wat er over jouw onderwerp geschreven wordt.

“We run this company on questions, not answers.”
– Eric Schmidt, CEO van Google

Verder lezen over trends en ideeën opdoen:

• Trends spotten volgens Bakas
• Hoe je aan creatieve ideeën komt voor je blog
  

Mis het volgende artikel niet

Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Leer lenig denken

Ideeën nodig om je creatieve denkvermogen op te rekken? In het boek Lenig denken, technieken voor creatieve denkkracht lees je een groot aantal ideeën en oefeningen, die je op je werk en in je privéleven van pas komen. Bestel het boek nu bij Managementboek

Ideeën krijgen tijdens het wachten

Je staat ergens te wachten en je hebt helemaal niets te doen. Een verloren moment? Welnee, want juist dit soort momenten zijn geschikt om ideeën en invallen te krijgen.

Kunstenares Simone de Jong verzamelt tijdens wachtmomenten haar 'terloopse zinnen'. Daar zitten pareltjes bij, zoals 'Ik zeg vaak sorry tegen de hond' en 'Strijken heeft mij vaak geluk gebracht'. Ze heeft een hele verzameling van dit soort zinnen aangelegd, die ze verwerkt in zinken wandobjecten. "Het is mooi om op momenten waarop je niks hoeft te doen dat je dan toch mooie dingen verzamelt", zegt ze daarover. Tijdens het wachten hoor je namelijk de mooiste dingen.

Zinnen maar ook andere kleinoden die je opvallen tijdens het wachten kunnen dus een mooie inspiratiebronnen zijn. Vreemde graffiti. Opvallende kleding. Poëtische uitspraken. Leuke onderonsjes van andere mensen. Spits dus je oren tijdens recepties. Let op tijdens het wachten op een te laat komende trein. En luister als je in een veel te volle wachtkamer zit.

Verder lezen over de positieve kant van wachten:

• Wacht voor het beste resultaat
• Zeven keer lof der loomheid
• Het nut van dwarreltijd in het onderwijs

Hoe je ideeën verzamelt en vastlegt

Eerst was het een verzameling hoefijzers, nu is het een bankje.

Nieuwe ideeën bouwen voort op dingen die je van anderen hoort, leest of ziet. Wie op zoek is naar nieuwe ideeën, moet daarom actief ideeën van anderen (maar van jezelf mag natuurlijk ook) verzamelen en vastleggen.

Een idee komt nooit zomaar uit de lucht vallen, maar ontstaat door een nieuwe combinatie of rangschikking van iets ouds. Of iemand ontdekt een nieuwe toepassing van een bestaand idee. En soms moet een oud idee eerst een poosje ergens sluimeren, voordat iemand anders er in een andere situatie of een ander tijdperk weer iets mee kan. Bestaande ideeën zijn dus belangrijk basismateriaal. Verzamel daarom ideeën en invallen, die de potentie hebben om uit te groeien tot een nieuw idee!

1. Noteer je ideeën
Leg losse ideeën vast in lijstjes, schrijf ze op in een notitieblokje of bewaar ze in een social bookmarksysteem op internet, zoals Delicious. Als je ideeën hoort (of zelf krijgt) op een moment dat je niet kunt schrijven (tijdens het autorijden bijvoorbeeld) is een voicerecorder ook geschikt.

2. Maak een mindmap
Een mindmap is een soort brainstorm op papier, waarmee je je gedachten kunt activeren. Zet je onderwerp in het midden van een stuk papier en noteer al associërend daarom heen de bestaande ideeën en de nieuwe gedachten die het onderwerp bij je oproept.

3. Bewaar knipsels
Iets interessants gelezen in een tijdschrift of krant? Scheur het uit en bewaar het in een speciale map. Omcirkel interessante passages. Schrijf er je eigen ideeën bij.

4. Componeer je eigen inspiratieboek
Zet iedere avond je ervaringen van de afgelopen dag op papier, liefst in een apart schrift of plakboekje. Schrijf wat steekwoorden op, maak tekeningetjes of plak er plaatjes bij. Het maakt niet uit wat je precies doet, dus kies je eigen stijl. Het gaat erom dat je de invallen en ervaringen op een of andere manier vastlegt, zodat je ze later gemakkelijk terug kunt halen.

5. Fotografeer
Ga 'straatjutten' en fotografeer op straat opmerkelijke dingen. Hoe je dat precies doet, beschreef ik eerder hier. Of geef jezelf de opdracht om andere foto's te maken dan anders. Op het weblog van De Inspiratiekamer staan enkele inspirerende invalshoeken voor een inspiratie-fotoboek.

"Er zou weinig van mij overblijven als ik alles terug moest geven wat ik aan anderen te danken heb."
- Johann Wolfgang von Goethe

Verder lezen:

• Het belang van een notitieboekje
• Hoe je aan creatieve ideeën komt voor je blog

Voeg een geluid toe aan je idee (en waarom de Senseo geen ordinaire pruttel laat horen)

Heb je een leuk idee, dat je voor een grotere groep wilt presenteren? Denk niet alleen na over de 'look and feel' van je idee, maar ook over het bijbehorende geluid.

Ringtones, het opstartgeluid van je computer en de 'blieb' van je magnetron: allemaal voorbeelden, waarbij de fabrikant grondig nagedacht heeft over het geluid, dat het beste past bij het product. Een SUV krijgt welbewust een zware 'broem', terwijl de portieren van een BMW bij het dichtslaan een solide klap moeten geven.

Speciale geluidontwerpers zorgen voor de juiste sound. Zo mocht de Senseo geen goedkoop gepruttel laten horen, maar moest een geluid van kwaliteitskoffie produceren (wat dat ook moge zijn). Het juiste geluid heeft dan ook een verstrekkende invloed, dat zeer serieus genomen wordt door fabrikanten. Zo is het crunchy geluid van Kellogs cornflakes gecreëerd in geluidslaboratoria en net als het logo en het recept gepatenteerd.

Geluiden zetten zich vast in het geheugen en zijn gemakkelijk oproepbaar. Ze kunnen zelfs voor een nieuw product van doorslaggevend belang zijn om door te breken. Tot nu toe vonden veel lezers het niet interessant om een boek van het scherm van een e-reader te lezen, hoewel dit apparaatje onvoorstelbaar veel voordelen biedt. Misschien gaan ze daar wel massaal toe over als het apparaat het knisperende geluidje van een omslaande bladzijde laat horen.

Wat fabrikanten van apparaten al lang en breed toepassen, kun jij ook. Want ook voor ideeën voor nieuw beleid, meer klantvriendelijkheid, een nieuwe winkel of wat dan ook kan een bijpassend geluid een waardevolle toevoeging geven. Denk daarom na over de rol van geluid bij de presentatie van je idee.

• Kun je je idee om iets in jouw organisatie te veranderen verbinden aan een liedje?
  
• Is het mogelijk om een negatieve ervaring van je klant of patiënt (bijvoorbeeld het spannende moment vlak voor een operatie) te verzachten met een aangenaam geluid?
• Heb je last van storende geluiden? Hoe kun je deze stoorzenders toch verbinden met jouw idee?
  

Enkele voorbeelden van de toevoeging van geluiden:

• Geroezemoes en gadgetbliebjes in de Delftse bibliotheek
• Kuch lekker mee tijdens een klassiek concert

Creatief met bloemkool

Soms is het goed om jezelf te dwingen tot meer creativiteit door buiten de gebaande paden te gaan. Dat kan op heel alledaagse manieren. Neem een groenteabonnement bij een biologische leverancier.

Bloemkool. Tja, wat moeten we nu weer maken met bloemkool? Met uitzondering van onze jongste zoon is ons gezin geen liefhebber van deze groente. Vies is een te groot woord, maar ernaar uitkijken doen we evenmin. Onze biologische groenteleverancier Kievit heeft 'm echter met grote blijdschap weer in zijn wekelijkse pakket gestopt en prijst hem aan als een der zeven wereldwonderen. Wat nu?

Natuurlijk bestaan er tal van varianten op de klassieke gekookte bloemkool-met-papje, die ik echt liever vermijd. Bloemkoolsoep met gorgonzola, bloemkooltaart, Indische curry met bloemkool: mogelijkheden genoeg. Gedwongen door de groententas heb ik al diverse varianten uitgeprobeerd. Het eind van het liedje is dat er meestal een aardig gerecht op tafel staat, maar dat die verhipte bloemkool best achterwege had mogen blijven...

Deze week daagt Kievit ons opnieuw uit met een sneeuwwitte kool. Qua vormgeving inderdaad een kunststukje. Maar om op te eten... Gelukkig doet onze groentepakkettenleverancier er een splinternieuwe suggestie bij. Dit keer beveelt hij een vegetarische Bloemkool Masala met tomatensaus aan. Misschien is dat wat.

Kievit had ook nog een opmerkelijke suggestie voor een ander pijnpuntje in het pakket van deze week, namelijk de radijsjes. Ook daar zijn we niet echt liefhebbers van (alweer met uitzondering van jongste zoon). Maar een recept voor radijssoep zet ons weer aan het denken. Wat dat klinkt wel heel spannend.

Zo laat het groentepakket je grenzen overschrijden, waar je anders ver vandaan blijft. Iedere week worden we verrast, uitgedaagd en op de proef gesteld. En zijn dat niet de belangrijkste prikkelingen om tot meer creativiteit te komen?

Nog meer kookinspiratie:

• Zes redenen waarom koken goed is voor je creativiteit (en geluk)
• Innoveren met smaakcombinaties
• Koken voor een prikkie: drie keer eten van één bloemkool
  

Dit artikel is ook gepubliceerd op mijn weblog Kookdromen.

Straatjutten leert je écht kijken

Heb je wel eens de glanzende lak van een nieuwe auto bewonderd? Of heb je ooit de kleurschakeringen van de lucht zien veranderen bij ondergaande zon?

Zo ja: gefeliciteerd! Dan heb je jezelf een feestje voor je ogen bezorgd. In veel gevallen gaan we echter voorbij aan de dagelijkse dingen om ons heen. Onze hersenen zijn ingericht om zo min mogelijk te zien. Ze moeten wel, want ander worden we gek van alle visuele impulsen. Ze zijn voornamelijk afgesteld op het signaleren van gevaar. Zo ja, dan is het vechten of vluchten. Zo niet, kunnen we rustig verder gaan met onze bezigheden.

Het gevolg is dat onze hersenen vooral varen op patroonherkenning. Ons brein filtert de meeste informatie weg, waardoor we de meeste dingen om ons heen niet eens opmerken.

Wat is het dan leuk om iemand te horen spreken, die het kijken tot een hogere kunst verheven heeft. Vorige week luisterde ik op het Creative Business Event 09 in de Caballerofabriek in Den Haag naar spreker Gerard van den Bos, die het ‘straatjutten’ promoot als inspiratiebron. Door op straat rond te kijken en allerlei ideeën te jutten, vindt hij inspiratie voor zijn werk als marketeer. Hij legt zijn vondsten vast met een fototoestel. Daarna gaat hij na wat precies het bijzondere is, dat hem in het gefotografeerde object getroffen heeft.

Hij liet onder meer foto's zien van suikerklontjes in een Brusselse etalage. Deze klontjes hadden een bijzondere vorm, die in een mooi doosje voor een hoog bedrag verkocht werden. Conclusie naar aanleiding van deze straatvondst: met de toevoeging van design kun je een alledaags product geweldig opwaarderen. Zeker als je het product in een andere omgeving te koop aanbiedt, namelijk in een sjieke patisserie of servieswinkel in plaats van de supermarkt.

Ook voor niet-marketeers is straatjutten een interessante manier om nieuwe ideeën op het spoor te komen. De kracht van deze aanpak zit 'm in het vertalen van zichtbare situaties of voorwerpen - opvallend of juist alledaags - in nieuwe ideeën. Dat kan inspiratie opleveren voor allerhande zaken: nieuwe gerechten, feestideeën, inspiratie voor schilderijen of nieuwe concepten op allerlei gebied.

Deze aanpak vereist wel de bereidheid om echt goed te kijken, evenals enige oefening in het vertalen van de vondst naar je eigen producten of behoeften. Maar jutoefeningen zijn wel erg leuk!

Straatjutten doe je zo:

• Ga de straat op, bij voorkeur een straat met veel kleine ondernemers. Zij kunnen niet ver vooruit kijken maar moeten meteen wat doen als de winkelbel niet rinkelt.
• Ga kijken als een kind: nieuwsgierig, onbevangen en open. Kijk naar winkels, klanten, personeel, straatmeubilair, borden, noem maar op. Verbaas je, maar vel geen oordeel.
• Leg je vondsten vast met een camera.
• Bekijk thuis de resultaten op de computer. Selecteer die ene bijzondere uit en bedenk waarom je hierover zo verbaasd was. Wat is de kern van de vondst?
  
• Bedenk hoe je het idee in je eigen werk of omgeving kunt toepassen.

Heb je voorbeelden nodig wat straatjutten op kan leveren? Kijk op de website Straatjutten. Richard Stomp presenteert hier iedere dag een straatvondst en het idee dat hij hierdoor kreeg.

Verder lezen:

• Straatjutten op vakantie: tips om nieuwe ideeën te krijgen
• Kijken is gratis
• Vondsten van een straatjutter
  

Mis mijn volgende artikel over ideeën niet

Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn. Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Leer lenig denken

Ideeën nodig om je creatieve denkvermogen op te rekken? In het boek Lenig denken, technieken voor creatieve denkkracht lees je een groot aantal ideeën en oefeningen, die je op je werk en in je privéleven van pas komen. Bestel het boek nu bij Managementboek

Ga weer knutselen

Waar zijn de soldeerders, figuurzagers en patchworknaaisters eigenlijk gebleven? Wie knutselt of handwerkt er eigenlijk nog?

Op onze zolder staat de poppenkast, die mijn vader zelf maakte voor mijn achtste verjaardag. Niet dat mijn vader zo'n grote knutselaar was, maar het was in mijn jeugd wel heel gewoon om zelf kinderspeelgoed te maken. Bijna iedereen wist hoe je een figuurzaag, breipennen of haaknaalden moest gebruiken.

Tegenwoordig soldeert bijna niemand meer weerstandjes op een printplaatje voor electronica. Op zolders zijn de treinbaantjes, de donkere kamers en de zendamateurbakkies verdwenen. In de huiskamers is geen borduurraam of lapjesmand meer te vinden. Datzelfde geldt ook voor zelfdrogende klei, zelfgemaakte poppen of rietvlechten.

Misschien zijn het modetrends, die tijdelijk van het toneel zijn verdwenen. Zo was er een tijd dat iedereen brooddeegpoppetjes fabriceerde of droogbloemboeketjes maakte. Maar het zou ook kunnen dat er méér aan de hand is. We knutselen thuis bijna niet meer. En als we het wel doen, zijn daar vaak allerlei voorgefabriceerde producten voor, waar we zelf alleen nog de laatste hand aan moeten leggen: plakplaatjes voor paaseieren, mallen voor kaarten, scrapbookproducten, etc.

Als we zelf niet meer het voorbeeld geven van dingen die je zelf in elkaar kunt knutselen, hoe moeten onze kinderen het dan leren? Op veel scholen zijn de ouderwetse handvaardigheidslessen en zeker het klassieke breien, naaien en borduren van het lesrooster verdwenen. De meeste kinderen kunnen geen knoop aannaaien.

Als kinderen zelf gaan knutselen, is het vaak met een voorgeproduceerd pakket, zoals strijkkralen of ballonnen waar je poppetjes van kunt maken. Als ze zelf koekjes willen bakken, krijgen ze niet gewoon zelfrijzend bakmeel en suiker voorgeschoteld, maar een roze kartonnen doos voor prinsessentaart. Bedrijven die van deze producten moeten leven, hebben daar uiteraard een flinke hand in gehad. Ondertussen leren we kinderen op deze manier dat je éérst geld uit moet geven voordat je zelf iets kunt maken en dat knutselen zonder voor- geproduceerde spullen erg ingewikkeld is.

Binnenkort komen er weer diverse feesten aan: Halloween, Sinterklaas en het kerstfeest. Knutsel dit jaar wél een eigen lampion in elkaar. Maak een surprise van papier maché. En hang straks zelfgemaakte ballen van piepschuim in je kerstboom.


Lees meer over het stimuleren van creativiteit:

• Manieren om je kinderen tot creativiteit te stimuleren
• Domweg droedelen
  

Innoveren is snel concrete resultaten boeken

Detail uit de innovatiemethode VOORT van Gijs van Wulfen/Bigtree Marketing Innovators

Bedrijven gaan pas aan de slag met innovatie als ze tegen hun bestaande grenzen aanlopen. Dat zegt innovatieversneller Gijs van Wulfen in het interview op zijn splinternieuwe website over de VOORT-innovatiemethode.

Bedrijven zijn niet bezig met de klanten en trends van morgen als daar geen dringende noodzaak toe is. Geen enkel bedrijf komt bij hem om te 'mogen' innoveren. Pas als de noodzaak zich aandient - en mogen in moeten is veranderd - , willen bedrijven daarmee aan de slag. Dat geldt ook voor grote concerns, zoals telecombedrijven en de voedingsindustrie. Natuurlijk zeggen grote bedrijven dat ze continue bezig zijn met innovatie, is de ervaring van Gijs. "Maar in de echte praktijk is innovatie net het milieu. Je doet er pas echt iets aan als het 'moet'."

Dan moeten er vervolgens ook snel concrete resultaten geboekt worden. Bedrijven willen niet terugkeren met een vaag idee of een mooie moodboard, maar met een concreet businessplan. Het gaat er dus om de ideeën out of the box zo snel mogelijk weer in the box te krijgen. Innovatie is pas 'af' als klanten de nieuwe producten kunnen kopen.

Een moderne manier om snel veel ideeën bij elkaar te krijgen, is crowdsourcing. Gijs van Wulfen heeft er zijn bedenkingen over. "Het zijn allemaal ideeën die aangedragen worden door anderen", vindt hij. "Je moet zelf ook zelf ideeën hebben waar de markt op zit te wachten. Er komen best wel goede ideeën uit, maar het is niet hèt middel om innovatief te worden."

Meer over innovatie:

• De fietsstoeltjesfabrikant en de creatieve consument
• Hoe je een nieuw vrouwenblad bedenkt
• Slimmer omgaan met ideeënmakers

De start van Ideeënmaker

De start van dit blog is te danken aan een pijnlijke opmerking van een voormalige collega-journalist.Ik kreeg te horen dat ik lekker leesbare artikelen schreef, maar ‘dat het wel wat creatiever kon’.

Oef, dat deed zeer. Ik had namelijk altijd gedacht dat ik juist door het creatieve aspect in mijn werk er zoveel plezier in had. De creatieve manier om dingen te verwoorden, dat is waarom ik zo van schrijven houd.

Creativiteit, wat betekent dat dan eigenlijk? Ik schafte een boekje aan om er meer over te weten te komen. Dat was het boek Laat je creativiteit zien van Rob Bevan en Tim Wright. Daarbij bleek al snel dat er over dit onderwerp veel meer te zeggen was dan dat ik tot dat moment gedacht had. Creativiteit vatte ik aanvankelijk op als ‘een leuke vorm kiezen’ en originele woorden of vergelijkingen gebruiken. Verder kon je nog een beetje brainstormen over de aanpak van een artikel en dat was het wel zo’n beetje. Het bleef tenslotte journalistiek werk, waarin de inhoud voorop hoorde te staan.

Eén van de nieuwe dingen die ik over creativiteit leerde, is dat je jezelf welbewust bloot kunt stellen aan nieuwe prikkels en dat daardoor nieuwe ideeën gevormd worden. Ook leerde ik het belang kennen van ideeën vangen en bewaren. Dat kan bijvoorbeeld met een weblog. Ik had op dat moment nog geen idee wat ik op mijn weblog zou gaan schrijven, maar het leek me wel wat om dit uit te proberen. Zo werd Ideeënmaker geboren.

"Het bijhouden van een weblog is niet alleen voor jezelf. Het is goed om je reis te delen met anderen. Niet alleen is het idee dat je een publiek hebt goed om na te denken over de presentatie van je werk, er is ook de mogelijkheid - via commentaar en e-mail - om feedback te krijgen."
- Tim Wright en Rob Bevan in Laat je Creativiteit zien

Ideeënmaker was in het begin vooral bedoeld om mijn eigen ideeën te genereren – vandaar ook de naam. Door ergens over te schrijven, krijg je er vanzelf meer gedachten en ideeën over. Dat wilde ik ook graag aan anderen laten lezen. Dat Ideeënmaker zich uiteindelijk zou ontwikkelen tot een blog over creativiteit zelf, had ik op dat moment niet voor ogen. Dit weblog heeft me ertoe gebracht nog veel meer te lezen en te onderzoeken over creativiteit. Ik onderzoek hoe mensen in een flow komen en hoe ze hun passie kunnen volgen. Ik bestudeer de eigenschappen van beroemde en minder beroemde ideeënmakers.

Dat Ideeënmaker zich ontwikkeld heeft tot een goed gelezen blog over creativiteit, is ondertussen wel een illustratie van wat de schrijvers van Laat je creativiteit zien voor ogen hadden. Door ideeën op te schrijven, worden het er vanzelf meer.

De collega met zijn opmerking over mijn gebrekkige creativiteit in mijn artikelen had achteraf gezien volkomen gelijk. Er is in het schrijfwerk nog zoveel méér dan het zoeken naar een mooie vorm en metaforen. Het bestuderen van creativiteit heeft er bovendien toe geleid dat ik zelf veel duidelijker en welbewust mijn eigen creatieve behoeften volg. Meer dan vroeger durf ik buiten de lijntjes te kleuren.

Verder lezen:

• De beste boeken voor meer creativiteit
• Waar komt de naam IDenmaker vandaan?