Zeven onmogelijke vragen aan Jacinta Kogelman

Jacinta Kogelman geeft kleurrijke creatieve begeleiding, training en inspiratie vanuit haar praktijk Studio Zafaran. Ze wil mensen dichter bij hun bezieling brengen en hen verbinden met de innerlijke bron van creatieve kracht, wijsheid en liefde.

Zeven onmogelijke vragen (27)

Vraag een creatieve persoon nooit waar zijn ideeën precies vandaan komen, want daar is 'onmogelijk antwoord op te geven'. Toch ga ik die uitdaging aan. In deze serie leg ik zeven vragen voor aan kunstenaars, ontwerpers, ideeënmakers en andere 'creatieven' over hun creativiteit en inspiratiebronnen. In deze aflevering is het woord aan Jacinta Kogelman.

1. Wat betekent creativiteit voor jou?

Creativiteit is voor mij tijd voor mezelf, genieten, spelen met kleur en vorm, ontdekken, in contact komen met mijn binnenwereld, het verbeelden van wat daar leeft, het laten ontstaan van beelden, vormen, kleuren en telkens weer verwonderd zijn over van wat er uit mijn handen ontstaat. Creativiteit gaat voor mij over schoonheid, over bewustwording en over heling.

2. Hoe doe je inspiratie op?

Inspiratie is voor mij overal, door me open te stellen voor de wonderlijke schoonheid om me heen, die ik in ieder klein detail kan ervaren, vooral in de natuur. Inspiratie zit voor mij ook in het licht, in de kleuren van de regenboog, in het hele kleurenspectrum. Inspiratie vind ik in het leven van alledag, in wat ik daarin tegenkom en ontmoet. Om zoveel mogelijk met een open blik te kijken naar de wereld, wat zich afspeelt tussen mensen en soms ook door te genieten van de creaties van anderen.

En vooral vind ik inspiratie in mijzelf door, zoals ik dat noem, de weg naar binnen te gaan, door in stilte verbinding te maken met mijn innerlijke leven en hier op mijn eigen manier uitdrukking aan te geven.

3. Hoe kom jij het gemakkelijkst op ideeën?

Ideeën dienen zich op verschillende manieren aan. Soms ga ik uit van een kaart die ik trek. Het thema wat daarop staat is dan de aanleiding tot datgene wat ik maak. Soms kies ik een aura-soma flesje en laat ik me leiden door de kleuren, die een boodschap voor mij in zich dragen. Soms begin ik gewoon maar, zonder te weten waar naar toe.

Wat ik mooi vind is dat ik dan helemaal op de stroom van creatie durf te gaan zitten met het risico dat het niets hoeft te worden. Hierbij val ik soms, en sta ik weer op met de mogelijkheid dat ik uiteindelijk verrast ben over de uitkomst.

Wat voor mij heel goed werkt is het doen van een project om me zo gedurende langere tijd te verbinden aan een thema, waardoor ik steeds meer facetten van een onderwerp beleef.

Ruim twee jaar geleden deed ik het project ‘Kleur je zinnen’. Ik heb toen 30 dagen achtereen me verdiept in kleur, zingeving, creativiteit en schrijven. Hier deed ik op een blog verslag van. Later verbond ik hier creatieve opdrachten aan en nu draait het project als e-cursus ‘Kleur je zinnen’. Het programma van 'Kleur je zinnen' is nu als e-book te koop.
En afgelopen maanden heb ik me 99 dagen lang verbonden aan een nieuw project wat ik ‘volg de tekens’ heb genoemd. Je kunt hiervoor kijken op mijn blog www.volgdetekens.blogspot.com waar ik dagelijks verslag deed van de tekens die ik op mijn pad kreeg.

Het bijzondere vind ik dat ik op deze manier mijn eigen creatieve pad loop en dat ik van te voren niet weet waar het pad naar toe gaat. Door erover op mijn blog te schrijven en mijn belevingen en vindtocht te delen inspireer ik ook anderen om hun creatieve ‘volg de tekens’ pad een eindje met mij op te lopen.
Nu de 99 dagen voorbij zijn, krijgt het project nog een inspirerend vervolg (zie antwoord vraag 6). En zo af en toe komen er nog tekens bij.

4. Wat is je meest favoriete werk dat je ooit gemaakt hebt? 

Ik houd me met allerlei creatieve technieken bezig en werk vooral heel intuïtief. Ik schilder, schrijf, fotografeer, doe soms bewerkingen op de pc, vilt, maak beelden en houd van een kunstzinnig dagboek. Ik heb door de jaren heen veel dingen gemaakt die me diep geraakt hebben. Deze werken ‘lopen dan een eindje met mee (of met anderen), totdat ze hun werking gedaan hebben’.

Zo heb ik nu in mijn 99-dagen-project het schilderij ‘meer van liefde’ gemaakt. Als je achter het uiteindelijke beeld zou kunnen kijken, zie je dat het uit vele lagen opgebouwd is en soms door lagen van weerstand heen ontstaan is. Ze zeggen wel eens: je moet nooit iets weggooien, juist je geknoei en gestuntel kan je iets opleveren. Bij mij is dat in dit geval zo gegaan. Door fouten te durven maken en te experimenteren ontstaan vaak de meest verrassende resultaten.

Mooi vind ik ook dat ik het uit verschillende materialen is opgebouwd en dat er aan het eind zonder tussenkomst van gedachten inspirerende gedichten en teksten ontstaan. Die schrijf ik voortaan altijd op of spreek ze in op mijn mobiel, want later kan ik de diepgang van de gevoelens en ervaringen niet meer terugroepen, maar ze horen wel echt bij mijn werk.

meer van liefde

in het meer van liefde
worden al jouw lasten
wordt al jouw lijden
getransformeerd tot vreugde

het meer van liefde
maakt jouw tranen van verdriet
tot tranen van geluk

in het meer van liefde
komt jouw leven meer tot leven
meer liefde, meer leven
in ’t meer van liefde

Jacinta

5. Wil je iets met je creatieve werk tot uitdrukking brengen?

Het gaat in mijn werk vooral om het verbeelden van de schoonheid van het leven. Ik wil de gelaagdheid van het leven verbeelden. Ik wil mensen in contact brengen met hun innerlijke wereld en tracht de onzichtbare wereld, de wereld achter de vorm van dat wat zichtbaar is, een wereld van onzichtbare energieën om ons heen te vangen.

Het is belangrijk dat mensen meer begrip en gevoel krijgen bij deze niet zichtbare realiteit en bij hun innerlijk leven. Dat ze zich bewust worden van wat er nog meer speelt tussen hemel en aarde en hier een voller en rijker leven door krijgen. Daar draag ik graag mijn steentje aan bij.

6. Welke creatieve droom wil je nog eens tot uitvoering brengen?

Wat betreft mijn 99-dagen-project is mijn creatieve droom van dit moment het organiseren van een expositie op 25/26 mei 2013 in de Dorpsschuur in Lent bij Nijmegen. Hier exposeer ik met eigen werk wat ik nu maak rondom het Volg-de-tekens-project. Daarnaast houd ik ruimte vrij voor anderen die hun eigen creatieve bijdrage willen leveren over het teken dat ze op hun pad kregen.

Ook droom ik over een mooi boek waarin tekens beschreven staan van mensen. Daarvoor doe ik een oproep aan iedereen die dit leest:

Heb je een teken op je pad gekregen waardoor je leven een bepaalde diepgang of betekenis kreeg of waardoor je tot bepaalde inzichten kwam of je leven een andere wending kreeg? Vind je het leuk om daar zelf iets over te schrijven of mag ik je hierover een kort interview over afnemen? Neem dan vooral contact met me op.

7. Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt over creativiteit?

Een oude vriend zei 30 jaar geleden al eens (en dat zegt hij nu nog steeds): ‘meid, jij kan alles, jij bent gewoon goed van jezelf’.

En een stemmetje in mijzelf is ook erg belangrijk, het stemmetje dat zegt: ‘oordeel niet over wat je maakt, maar laat het gewoon ontstaan en ervaar welke scheppende kracht zich dan in jou manifesteert en hoe blij je daar van kan worden.’


Meer informatie:
Website: Studio Zafaran
e-mail: info@studiozafaran.nl
Linkedin: Jacinta Kogelman

Blogs:
Kleur je zinnen
Volg de tekens
Huisje van de ziel

Eerdere afleveringen in deze serie:
17. Marjolein Oosterheerd
18. Femke Vijn
19. Karlijn Broekhuizen
20. Karin Ramaker
21. Miranda Apeldoorn
22. Annet Talsma
23. Annette Wessels
24. Mechtild Paauwe
25. Lian Verhoeven
26. Ina Wuite

Mis het volgende artikel over ideeën niet

Sigrid van Iersel is zelfstandig journalist en schrijver van non-fictieboeken. Ze is mede-auteur van het boek Lenig Denken over creatieve denktechnieken en het boek Toverballen voor het brein over het gebruik van verhalen in informatieve teksten.
Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Hoe je ideeën uit het universum plukt

Ideeën zweven al rond in het universum, maar je moet ze wel uit de lucht weten te plukken. Over tafelpoten, tandartsen en bladspiegels.

De Zweedse ondernemer Ingvar Kampvard zag ooit hoe een vriend een tafel in de achterbak van zijn auto wilde tillen. Dat ging nooit passen, dus de vriend besloot de poten eraf te halen. De losse onderdelen pasten met gemak in de auto. Bij aankomst schroefde de vriend de poten er weer aan.

Het simpele voorval bracht Kampvard op een idee. In zijn IKEA-winkel besloot hij voortaan zoveel mogelijk producten op een soortgelijke wijze aan te bieden. Daarmee maakte hij het transport van de meubels veel gemakkelijker voor zijn klanten.

Maar ook voor IKEA was het aanbieden van compacte pakketten natuurlijk een enorm voordeel: IKEA kon grotere voorraden opslaan, meer meubels tegelijkertijd vervoeren en nog goedkoper aanbieden dan al het geval was.

De rest is bekend: IKEA boekte veel succes met deze verkoopstrategie die nog nergens anders toegepast werd. Het bedrijf groeide uit tot woonwarenmultinational.

Waarom kreeg Kampvard dit idee? 

Niet omdat hij achter zijn bureau aan het nadenken was. Ook niet omdat hij met een stel creatievelingen intensieve brainstormsessies belegde. En evenmin omdat hij allerlei denktools toepaste om tot nieuwe ideeën te komen.

De inval van Kampvard was een toevalstreffer in combinatie met zijn persoonlijke alertheid: hij hield zijn ogen open voor manieren om zijn bedrijf slimmer te organiseren. Toen hij de gedemonteerde tafelpoten zag, kwam er in zijn hoofd een klik tot stand.

Nieuwe vindingen volgen vaak dit patroon. Ze zijn niet het gevolg van hard nadenken of van ingewikkelde hersengymnastiek, maar van de toepassing van bestaande ideeën op een nieuw terrein. Of het gaat om het samenklonteren van enkele bestaande ideeën tot een nieuw idee.

Dat proces kan op diverse manieren vorm krijgen, zoals bij deze twee voorbeelden van schrijvers: 

De plotselinge ingeving
Voor haar roman Ontaarde moeders moest schrijfster Renate Dorrestein invoelbaar maken hoe verschrikkelijk een verkrachting was. Ze zat bij tandarts voor een wortelkanaalbehandeling. 'Bel de andere patiënten maar af', zei de tandarts tegen zijn assistente.
Op dat moment viel bij Dorrestein het kwartje. De wanhoop zit in de tijdsduur, dacht ze. In het gevoel dat je nooit meer uit dit moment komt.
Bij thuiskomst schreef ze de verkrachtingsscène uit als een relaas van drie bladzijden zonder enige punt.

De vorm is de hengel
Auteur en illustrator Ted van Lieshout gebruikte de bladspiegel van een boek als uitgangspunt voor zijn 'blokgedichten' in zijn bundel Driedelig paard. Hierbij schrijft hij de hele pagina vol zonder enige inspringing of witregel. Door de beperking van de bladspiegel vindt hij nieuwe oplossingen: de vorm is een hengel om ideeën te vangen. Het eindresultaat is een blok tekst, dat in dit geval ook over een tandartsbezoek gaat (maar dan met een amusante twist).

Vind jij het krijgen van goede ideeën lastig?

Het vereist vooral enkele goede gewoonten, zoals alertheid op ideeën die er al zijn. Daar geef je vervolgens je eigen draai aan.
Daarnaast vergt het inzicht in je eigen 'zoekopdracht': pas als je weet wat je zoekt, valt dat goede idee je in het oog.

Als jij behoefte hebt aan meer ideeënrijkdom (voor je schrijfwerk, maar ook voor een nieuwe baan, nieuwe dienst of een nieuwe aanpak in je werk) staat je eigenlijk hetzelfde te doen. De oplossing is er al, ergens in het universum of een schatkist waar je bovenop zit. We moeten hem alleen zien te vinden.

Excelleren met ideeën

Meer en bétere ideeën vinden om successen te boeken in je werk? Dan is de online training Excelleren met Ideeën iets voor jou. Lees hier meer over dit gloednieuwe programma, waarmee je in zeven stappen je inspiratiebronnen ten volle leert gebruiken, je grenzen verlegt en je ontvankelijkheid voor ideeën vergroot.

Sigrid van Iersel (Verhaallijnen, Den Haag) is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij is auteur van de boeken Lenig Denken en Toverballen voor het Brein.

Het spaarvarken van Renate Dorrestein

Als journalist hoorde romanschrijfster Renate Dorrestein jarenlang mensen uit over hun diepere drijfveren. Uit dat 'spaarvarken' put ze nu inspiratie voor haar romans. "Donald Duck is voor een romanschrijver interessanter dan Jezus Christus."

Renate Dorrestein was jarenlang journalist voordat ze fulltime schrijfster werd. Ze schreef in de jaren zeventig en tachtig onder meer voor Panorama, Opzij, Viva en De Tijd. Ze hield talloze interviews en maakte vele reizen. Dat leerde haar veel over menselijke motieven. "De mens is bij uitstek uitgerust om benieuwd te zijn naar anderen."

De journalistiek lag haar niet erg. "Ik had de neiging zelf afloop te verzinnen", zei ze op de tweede Conferentie Verhalende Journalistiek, waar ze haar schrijftips deelde. Het schrijven van romans gaf haar alle vrijheid. Voor Dorrestein zijn journalistiek en fictie twee werelden die ze strikt gescheiden probeerde te houden.

Toch kan een journalist in haar ogen veel opsteken van de manier waarop een romanschrijver zijn verhaal opbouwt en zijn personages tot leven wekt. De manieren waarop een romanschrijver de aandacht weet vast te houden, is namelijk ook van toepassing in non-fictie. Ze gaf onder meer deze tips om van journalistieke stukken verhalen te maken die lezers op sleeptouw nemen.

1. Laat zien wat de hoofdpersoon drijft 

Alle literatuur op aarde, van Homerus tot Grunberg, gaat maar over een ding: iemand wil iets, maar kan dat niet of met veel moeite voor elkaar krijgen. De hoofdpersoon is het 'strevende personage', zoals collega-schrijver Thomas Roosenboom dat noemt. 

Donald Duck is in dit opzicht interessanter dan Jezus Christus. Donald Duck wil iets, Jezus voert alleen de opdracht van zijn vader uit. "Als schrijver ben je voortdurend bezig dat streven zichtbaar te maken", zegt Dorrestein. "Voor de lezer moet het glashelder zijn wat de hoofdpersoon eigenlijk drijft." 

2. Werp obstakels op 

Als schrijver heb je de taak om voortdurend obstakels op te werpen. Dat kunnen ook obstakels van binnenuit zijn: problemen die de hoofdpersoon met zichzelf heeft. Vaak zijn dat de meest interessante, vindt Dorrestein. Iemand die twee zielen in een borst heeft, bijvoorbeeld. Of iemand die iets wil waar hij eigenlijk niet de capaciteiten voor heeft. 

3. Laat de hoofdpersoon fouten maken

Door een verhaal vanuit één personage te vertellen, kun je in het hoofd van een ander kijken. Dat biedt enorme mogelijkheden voor de lezer om zich te identificeren met de hoofdpersoon. 

Laat hem falen of laat hem vreselijke dingen over zichzelf afroepen, adviseert Dorrestein. "Het kost ons geen enkele moeite om ons met losers te identificeren. Hamlet is met zijn twijfel en zijn zelfhaat een van de meest geliefde literaire personages." 

4. Maak de hoofdpersoon tweeslachtig 

 De brave romanheldin Jane Eyre ontpopt zich als een leeuwin. Detective Sherlock Holmes is een praatjesmaker, maar ook een eenzame man met een zwarte kant, zijn cocaïneverslaving. Die dubbelzinnigheid maakt ze interessant voor de lezer.  

5. Schrijf dialogen op als een tenniswedstrijd

'Beschrijf niet, maar laat het zien', is een ijzeren schrijfwet. Dialogen zijn daarvoor een uitgelezen manier. "Het is een misverstand dat een dialoog alledaags moet klinken, want dan krijg je nietszeggend gedaas", zegt Dorrestein. 'Een dialoog is een vorm van actie. Na elke dialoog moet er iets veranderd zijn."  

6. Vermijd het moeras van het midden

Journalisten schrijven een artikel met intro, een middenstuk en een slot. Niet doen, zegt Renate Dorrestein. Dat middenstuk is namelijk ongelooflijk saai! Hierin geven schrijvers nog een voorbeeld, verwoorden de kernboodschap op een andere manier of voegen nog een argument toe. Maar er gebeurt niets nieuws. De lezers haken gemakkelijk af. 

De oplossing: schrijf alleen een begin en een einde. "Schrijf opzwepend in plaats van adstruerend", zegt Dorrestein. "Bouw op en voeg steeds nieuwe feiten toe. Iedere zin moet het verhaal voortstuwen. Zodra er geen nieuwe feiten meer nodig zijn bouw je af en zet je het einde in." 

7. Schrijf over de liefde en de dood 

In de literatuur draaien alle thema's over de liefde of de dood of zijn een afgeleide daarvan. Dit zijn ook de universele thema's waar iedereen altijd over wil blijven lezen. Zoek naar invalshoeken voor non-fictie die in het verlengde liggen van deze thema's. De recessie kun je bijvoorbeeld beschrijven als een afgeleide van de dood. 

"Ook als je de taal van liefde en dood gebruikt, zul je je lezers meer boeien", aldus Dorrestein 

8. Vermijd tierelantijnen 

Een sobere schrijfstijl is namelijk het krachtigst. In navolging van auteur John Gardner vindt Dorrestein dat een schrijver werkwoorden en zelfstandige naamwoorden beeldend moet inzetten. Dan zijn er geen bijvoeglijke naamwoorden of bijwoorden meer nodig. In plaats van 'hij ging het gebouw binnen' kun je ook schrijven: 'hij strompelde de kerk binnen'. 

9. Laat zien waar en wanneer het verhaal zich afspeelt

"Journalistieke stukken zijn vaak abstracter dan nodig is omdat tijdstippen en de plaats weggesloopt zijn uit het stuk", observeert Dorrestein. Laat daarom zien waar en wanneer een gebeurtenis zich afspeelt. De omgeving zegt iets over het personage. 

Sherlock Holmes reed over bestaande wegen. Elementen uit de werkelijkheid dragen bij aan de geloofwaardigheid van fictie. In non-fictie leveren ze geloofwaardigheid op. 

10. Scoor met uitgekiende details 

Leg zo min mogelijk uit, maar laat een uitgekiende detail het verhaal doen. Hoe maak je een lezer duidelijk hoe een vrouw uit alle macht haar seksverslaving probeert te verbergen? Kristien Hemmerechts beschreef in haar roman Brede heupen een vrouw die voortdurend aan haar vingers rook.

Mis het volgende artikel over ideeën niet

Sigrid van Iersel is zelfstandig journalist en schrijver van non-fictieboeken. Ze is mede-auteur van het boek Lenig Denken over creatieve denktechnieken en het boek Toverballen voor het brein over het gebruik van verhalen in informatieve teksten.
Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Toverballen voor het brein

Verhalen maken je nieuwsgierig en sporen aan om door te lezen. Het boek Toverballen voor het brein doet uit de doeken hoe je deze verhaalkracht en andere technieken op het gebied van storytelling kunt toepassen in informatieve teksten, zoals journalistieke artikelen, websites, brochures en andere teksten. Laagje voor laagje ontsluiert het boek de geheimen van verhalen en vertelt wat je er in teksten mee kunt doen. Lees hier meer over Toverballen voor het brein.

Zeven onmogelijke vragen aan Annet Talsma

Annet Talsma helpt zelfstandig ondernemers om goede teksten te schrijven voor hun website, blog of e-magazine. "Als je gewoon een kop koffie gaat maken, heb je de grootste kans dat je een creatieve oplossing tegenkomt."

 Zeven onmogelijke vragen (22)

Vraag een creatieve persoon nooit waar zijn ideeën precies vandaan komen, want daar is 'onmogelijk antwoord op te geven'. Toch ga ik die uitdaging aan. In deze serie leg ik zeven vragen voor aan kunstenaars, ontwerpers, ideeënmakers en andere 'creatieven' over hun creativiteit en inspiratiebronnen. In deze aflevering is het woord aan Annet Talsma.

1. Wat betekent creativiteit voor jou?

Creativiteit is voor mij het essentiële ingrediënt van alles wat ik doe, verzin of bedenk. Soms lijkt het wel alsof je teruggrijpt op iets dat je al veel vaker hebt gedaan. Maar het wordt pas iets nieuws wanneer je je creativiteit erop loslaat en er net een andere draai, kleur of toon aan geeft. Wat overigens niet betekent dat ik dat heel bewust doe. Juist door er niet bij stil te staan, komt er ineens een leuke invalshoek bovendrijven.

2. Hoe doe je inspiratie op?

In de eerste plaats door veel te lezen. Niet alleen boeken en artikelen, maar ook reclames en inhoudsopgaven van tijdschriften. Daardoor kom je op interessante ideeën. Je ziet woorden die je zelf misschien nooit zou gebruiken en je merkt hoe een tekst, alinea of zin op je overkomt als lezer. Dat is heel leerzaam en vergroot je taalgevoel en woordenschat.
Mensen die mij kennen weten dat ik altijd met een notitieboekje rondloop. Dat gebruik ik voor afspraken en treintijden, maar ook voor schrijfideeën die oppoppen, verhalen die ik ‘per ongeluk’ hoor op straat of in een café, of voor losse ‘haakjes’ voor een artikel. Ik merk dat vooral dingen die helemaal niks met schrijven te maken hebben zich vaak ontpoppen tot interessante invalshoeken voor een tekst.

3. Hoe kom jij het gemakkelijkst op ideeën?

In mijn achterhoofd sluimert het altijd een beetje. Iedere week schrijf ik een artikel en dankzij dat ritme heb ik onbewust altijd antennes uitstaan voor ideeën. Maar het gebeurt heel vaak dat ik pas een paar uur voordat ik mijn e-magazine met schrijftips wil versturen er echt over na ga denken wat het onderwerp gaat worden. Dan bedenk ik wat ik de afgelopen week heb meegemaakt, wat me is opgevallen of wat er speelt in de media.
Vervolgens pak ik mijn map met knipsels erbij of ga bladeren in mijn boekje. Op de een of andere manier valt er altijd een link te maken tussen een voorval of gebeurtenis en een van mijn aantekeningen of knipsels.

4. Wat is je meest favoriete werk dat je ooit gemaakt hebt? 

Dat is mijn e-boekje: Spiekbriefje (voor slimme schrijvers). Het is het gratis welkomstgeschenk voor de abonnees van mijn e-magazine. Ik zie het soms uitgeprint bij iemand op z’n bureau liggen (of aan de muur hangen). Of het schiet op twitter voorbij als iemand een artikel moet schrijven (*pakt even het #Spiekbriefje van @annettalsma erbij*). Dat is erg leuk om te zien.

5. Wil je iets met je creatieve werk tot uitdrukking brengen?

Ik ben mijn e-magazine begonnen omdat ik merk dat veel mensen wel graag artikelen en blogs willen schrijven, maar er enorm tegenaan hikken. Ze twijfelen over de insteek, doelgroep, woordkeus en wat al niet meer.
Ik probeer ze elke keer een tip of idee te geven zodat ze makkelijker en betere teksten gaan schrijven en hopelijk ook van hun koudwatervrees afkomen.

6. Welke creatieve droom wil je nog eens tot uitvoering brengen?

Dat zijn er twee. De een sluit aan bij mijn plezier in schrijven: een boek (verrassend?). Niet zomaar een, maar een echt leuk schrijfboek, dat je ’s ochtends met een glimlach tevoorschijn haalt om met de ideeën uit het boek aan de slag te gaan.
De tweede droom ligt in het verlengde van mijn plezier in lesgeven: een megablogdag organiseren. Met honderd deelnemers die allemaal in een uur een blog schrijven. Daar kunnen we dan vast weer een leuk boek van maken. Ik zoek alleen nog een uitgever.

7. Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt over creativiteit?

“Ga niet op creativiteit zitten wachten.” Creativiteit is altijd om je heen. Als je gewoon je antennes uitzet ('aanzet' dus eigenlijk!) en ondertussen een kop koffie gaat maken, heb je de grootste kans dat je een creatieve oplossing tegenkomt. Gewoon tussen het filterzakje en je koffiepot.


Meer informatie:
Annet Talsma helpt zelfstandig ondernemers (en ieder ander die graag beter en met meer plezier wil schrijven) om goede teksten te schrijven voor hun website, blog of e-magazine. Dat kan in een groepstraining of een individueel traject, van een dagdeel tot een aantal maanden. Met als resultaat dat je makkelijker schrijft, je zichtbaarheid op internet vergroot en uiteindelijk meer klanten trekt.Website: Bureau Eigenwijs

LinkedIn: Annet Talsma
Twitter: @annettalsma
E-mail: schrijf@bureau-eigenwijs.nl
Telefoon: 06 45 77 61 63


Eerdere afleveringen in deze serie:
12. Lidion Zierikzee
13. Peter te Riele
14. Huub Koch
15. David van der Kooij
16. Gert Veenhoven
17. Marjolein Oosterheerd
18. Femke Vijn
19. Karlijn Broekhuizen
20. Karin Ramaker
21. Miranda Apeldoorn

Mis mijn volgende artikel niet

Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn.
Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Zeven onmogelijke vragen aan Miranda Apeldoorn

Miranda Apeldoorn coacht en traint zelfstandige professionals, staat graag met een microfoon op een podium en laat altijd haar koffie koud worden als ze achter haar laptop zit. Favoriete quote: 'Zonder actie is elke gedachte briljant'.

Zeven onmogelijke vragen (21)

Vraag een creatieve persoon nooit waar zijn ideeën precies vandaan komen, want daar is 'onmogelijk antwoord op te geven'. Toch ga ik die uitdaging aan. In deze serie leg ik zeven vragen voor aan kunstenaars, ontwerpers, ideeënmakers en andere 'creatieven' over hun creativiteit en inspiratiebronnen. In deze aflevering is het woord aan Miranda Apeldoorn.

Miranda coacht en traint zelfstandige professionals op het gebied van focus en marketing. "Via focus vinden klanten jou sneller, kun je meer gaan verdienen en houd je het werken voor jezelf langer en met meer plezier vol", vindt Miranda. "Iedere zp'er die het idee heeft: 'In theorie bepaal ik mijn eigen richting, maar in de praktijk merk ik dat opdrachtgevers de dienst uitmaken', wil ik allemaal de regie over hun zelfstandigenbestaan (terug-)geven." 

1. Wat betekent creativiteit voor jou?

Een geweldig middel om iets over te brengen: een gedachte, een boodschap, kennis of ervaring, en als je het écht groot wilt maken, een levensdoel.

2. Hoe doe je inspiratie op?

Eddy Dibbink Fotografie

Een ding die ik nog niet genoemd zag als antwoord: ik houd blogs bij van mensen (ondernemers) die duidelijk anders denken dan ik. Als opgroeiend introvert meisje vond ik het mooie van schrijven dat anderen pas kunnen reageren als je bent uitgepraat. In een gesprek reageren mensen soms al na de eerste zin, en nemen het gesprek over.
Dat geldt dus ook voor mezelf: door blogs te lezen van andersdenkenden stop ik pas met luisteren totdat de ander is uitverklaard. Hetzelfde geldt uiteraard voor boeken, films, kunst, enzovoorts.

George Parker schrijft in zijn Grote boek van de Creativiteit ergens dat als je voor je eigen beroep/branche een nieuw idee wilt, je eens moet kijken wat/hoe ze te werk gaan in een compleet andere branche, en dan kijken hoe je dat kunt toepassen in je eigen branche. Dat vind ik inspirerend, dat je iets kunt toevoegen aan je eigen wereld, dat voor jou zelf nieuw is.

3. Hoe kom jij het gemakkelijkst op ideeën?

Ideeën komen een poosje na het opzuigen van de inspiratie: de inspiratie moet eerst even bezinken. Daardoor kom ik het beste op ideeën als ik fiets. Of afwas. Of in mijn tuin wroet.

4. Wat is je meest favoriete werk dat je ooit gemaakt hebt? 

Jeetje. Ik maak me er sterk voor dat zelfstandig professionals nadenken over onder welke voorwaarden en op welke manier ze het liefst hun werk zouden vormgeven. Hoe ziet je ideale bedrijf eruit? Dat doe ik via blogs/coaching/trainingen die gedachten die mensen over ondernemen hebben en die hen frustreren in het bereiken van hun ideaal, overhoop te halen. Bijvoorbeeld:
- Je prijs is niet interessant.
- Je hoeft niet altijd beschikbaar te zijn voor je klanten.
- Focus (specialisatie) geeft meer ruimte dan alles doen voor iedereen.
- Stop met maatwerk.

Als mensen na het lezen ervan rechter gaan lopen en beseffen: ik voeg waarde toe met mijn werk, daar mag ik potdorie ook (geldelijke) erkenning voor, dan heb ik mijn meest favoriete 'werk' gedaan.

5. Wil je iets met je creatieve werk tot uitdrukking brengen?

Oh, ik geloof dat ik deze vraag bij punt 4 heb beantwoord ...

6. Welke creatieve droom wil je nog eens tot uitvoering brengen?

In mijn werk gebruik ik een oefening  met de titel Muur van Verlangen. Die heb ik voor mezelf ook gedaan en daar staat nog van alles op. Onder meer zingen in een band, en mijn eigen tv-programma presenteren. Ik ben alvast begonnen (stap 1) in een popkoor en op de plaatselijke radio. ;-)

Plus wat ik bij vraag 4 heb staan: zo veel mogelijk zelfstandig professionals in staat stellen dat ze op hun eigen manier en onder hun eigen voorwaarden werken voor klanten die ze leuk vinden, dat ze regisseur worden van hun zelfstandigenbestaan.

7. Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt over creativiteit?

Van de coachingskalender, ooit: 'Zonder actie is elke gedachte briljant.' Je creativiteit is hartstikke mooi en leuk an sich, maar krijgt pas echt betekenis wanneer je het deelt met de wereld.


Meer informatie:
Websites: Website Dit is zinvol, nieuwsbrief en weblog. 25 van mijn opmerkelijkste marketingadviezen kun je lezen in mijn e-book 'Richt je niet op naamsbekendheid'.
LinkedIn: Miranda Apeldoorn. Om deze redenen accepteer ik alleen de persoonlijke uitnodigingen, maar dan wel met liefde.
Twitter: @ZinVol
Telefoon: 0570 - 855 341
Facebook: Zinvol
Pinterest: Zinvol

Eerdere afleveringen in deze serie:
11. Ward van Os 
12. Lidion Zierikzee
13. Peter te Riele
14. Huub Koch
15. David van der Kooij
16. Gert Veenhoven
17. Marjolein Oosterheerd
18. Femke Vijn
19. Karlijn Broekhuizen
20. Karin Ramaker

Mis mijn volgende artikel niet

Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn.
Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Zeven onmogelijke vragen aan Karin Ramaker

Karin Ramaker is blogger, auteur van het zelfhulpdoe-boek Opkrabbelen, creatief ondernemer en organisator van evenementen. Ze geeft les bij onder andere Fontys Hogescholen en de Hogeschool voor Journalistiek Utrecht en geeft blogworkshops voor bedrijven en zzp'ers.

Zeven onmogelijke vragen (20)

Vraag een creatieve persoon nooit waar zijn ideeën precies vandaan komen, want daar is 'onmogelijk antwoord op te geven'. Toch ga ik die uitdaging aan. In deze serie leg ik zeven vragen voor aan kunstenaars, ontwerpers, ideeënmakers en andere 'creatieven' over hun creativiteit en inspiratiebronnen. In deze twintigste aflevering is het woord aan Karin Ramaker.

1. Wat betekent creativiteit voor jou?

Alles. Ik kan niet zonder. Creativiteit is voor mij gelijk aan leven. Begin december 2011 kwam mijn zelfhulpdoek-boek uit: Opkrabbelen. Dat gaat over disbalans in je leven en hoe er creatief mee om te gaan. Ik heb creativiteit nodig om te groeien, te leren, te ontdekken, te genieten en te leven!

2. Hoe doe je inspiratie op?

Door altijd ogen en oren open te houden. Overal is een verhaal. In de trein, op de fiets, in een park, in de rij van een supermarkt. Soms raak ik overprikkeld doordat ik alert ben of veel zie en hoor, maar over het algemeen is het voor mij een welkome invulling van m'n dag.
Een tijd geleden zei een vriendin tegen mij: 'Jij hebt altijd wat te vertellen, ik maak nooit iets mee.' Daar begreep, en begrijp, ik niets van. Ik maak altijd wel wat mee. Mijn leven is zeker niet saai te noemen.

3. Hoe kom jij het gemakkelijkst op ideeën?

Ik fotografeer veel. Als ik m'n camera niet bij heb gebruik ik m'n mobieltje. Er zijn geen vaste routines. Alleen openstaan voor beelden en verhalen. Wat valt op? Waar gaat mijn interesse naar uit? Wat daagt me uit? Wat doet me wat?

4. Wat is je meest favoriete werk dat je ooit gemaakt hebt? 

Mijn schilderijen. Deze zijn intuïtief gemaakt. Ook heb ik een tekening gemaakt ooit van een droom die had gehad. Ik heb een fascinatie voor kale mensen. Man of vrouw, maakt niet uit. En blijkbaar zijn vele tekeningen toch in het blauw gemaakt. Ik heb daar geen verklaring voor; ze moesten zo worden gemaakt.

5. Wil je iets met je creatieve werk tot uitdrukking brengen?

Ik blog en schrijf omdat ik hoop dat ik anderen kan helpen. Helpen hun eigen creativiteit te ontwikkelen.

6. Welke creatieve droom wil je nog eens tot uitvoering brengen?

Een literaire roman schrijven.

7. Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt over creativiteit?

Ik wist een tijd lang niet dat ik een beelddenker ben en dat ik dus op een andere manier kijk naar problemen en ook op een andere manier leer. Ik dacht dat ik dom was. Het is alleen een andere manier van informatie tot je nemen. Dat gaat via indrukken, beelden, gevoel. Daar is niets doms aan, dat is op een andere manier vooruit komen. Die les heb ik heel goed in m'n oren geknoopt. Ik hoop dat andere mensen dat ook doen.


Meer informatie:
Website: www.met-k.com
LinkedIn: KarinRamaker
Twitter: @metkcom
Flickr: foto's van Karin Ramaker


Eerdere afleveringen in deze serie:

9.   Marcel van Driel
10. Marieke van Dam 
11. Ward van Os 
12. Lidion Zierikzee
13. Peter te Riele
14. Huub Koch
15. David van der Kooij
16. Gert Veenhoven
17. Marjolein Oosterheerd
18. Femke Vijn
19. Karlijn Broekhuizen

Mis mijn volgende artikel niet

Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn.
Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Zeven onmogelijke vragen aan Karlijn Broekhuizen

Karlijn Broekhuizen is theaterdocent en (toneel-)schrijver. Ze rondde net haar eerste musical Cowboys in da Hood af, speciaal geschreven voor kinderen in groep 8. "Inspiratie is hard werken en altijd met gevaar voor eigen leven."

Zeven onmogelijke vragen (19)

Vraag een creatieve persoon nooit waar zijn ideeën precies vandaan komen, want daar is 'onmogelijk antwoord op te geven'. Toch ga ik die uitdaging aan. In deze serie leg ik zeven vragen voor aan kunstenaars, ontwerpers, ideeënmakers en andere 'creatieven' over hun creativiteit en inspiratiebronnen. In deze negentiende aflevering is het woord aan Karlijn Broekhuizen.

De afgelopen dertien jaar werkte Karlijn in het voortgezet onderwijs en volgde de Schrijversvakschool in Amsterdam. Vorige zomer startte ze met haar eigen tekstschrijverbureau Bureau op Zolder. Ze schrijft in opdracht teksten voor websites, nieuwsbrieven en vakbladen.

Leerzaam en spannend, maar haar hart ligt bij het theater. Samen met componist Tomas Postema heeft ze haar eerste musical Cowboys in da Hood geschreven voor groep 8. In september gaat Groeipijn 2 in première. Dit is een voorstelling van cabaretduo Reijn en Goed, die gespeeld gaat worden op middelbare scholen.

1. Wat betekent creativiteit voor jou?

Iets heel moois bedenken binnen een bepaald kader. Ik houd van grenzen, als ik iets kleins moet beschrijven, of in een bepaalde stijl, kan ik heel vrij denken. Dat is de kern: vanuit dat vrije denken tot iets komen dat mensen ontroert of aan het denken zet. Het leven een beetje mooier maken. Wat dat betreft ben ik een moralist, maar hoe verder ik me ontwikkel, hoe meer ik de twijfel toe kan laten.

2. Hoe doe je inspiratie op?

Dat kan overal zijn. Toneel gaat altijd over mensen (ik houd ook alleen van boeken en films waar de mens - in al zijn tekortkomingen- centraal staat; als het over dieren of natuur gaat, haak ik snel af), en nu heb ik het geluk dat ik die heel veel tegenkom. Op straat, thuis, in een winkel of in de trein. Maar ook televisie is een heerlijke bron.

Ik schrijf soms mee met de dialogen die ik hoor. Laatst hoorde ik een fantastische dialoog tussen drie vrouwen die van een beurs terug kwamen. Een vrouw bleek een afschuwelijke heks die haar kleindochter wat aan wilde doen. Dan schrijf ik drie kwartier woordelijk mee.

Maar het kan ook een zin zijn, of een situatie, of een pijnlijke ontmoeting die me inspireert. Het liefst werk ik trouwens met mensen samen, dan gaat het pas echt stromen.

3. Hoe kom jij het gemakkelijkst op ideeën?

Geen rituelen, geloof ik. Het moet wel rustig zijn, dus ik werk vaak zonder muziek. Ik vind schrijven heel erg zwoegen. Voordat de eerste zin op papier staat, heb ik al zoveel smoezen gebruikt om niet te hoeven schrijven. Maar dan, koffie, een leeg bureau en een nieuw wit document in Word. Maagdelijk en verschrikkelijk confronterend.
Ik geloof dat ik eigenlijk liever herschrijf. Dat kan ik uren doen.

4. Wat is je meest favoriete werk dat je ooit gemaakt hebt? 

Daar hoef ik niet zo lang over na te denken. Dat is mijn afstudeerstuk aan de schrijversvakschool Papieren Kinderen, dat ik onder begeleiding van Esther Gerritsen schreef. In het derde jaar had ik te horen gekregen dat het persoonlijker moest. Toen heb ik al mijn frustraties over mijn jarenlange vriendschappen in één stuk verwerkt. Het is voor mij een heel intiem visitekaartje geworden.

Deze zomer stuurde ik het stuk in voor een wedstrijd. Het was dan ook vreselijk dat ik te horen kreeg dat het ‘nogal soapachtig’ was: mijn leven is toch niet samen te vatten in een soap! Het wordt vast nog wel eens opgepakt. Ik ben bezig met een festival Jonge Schrijvers op te zetten in Leiden; wellicht gaat het daar in première!

5. Wil je iets met je creatieve werk tot uitdrukking brengen?

Ik wil het altijd hebben over mensen die proberen iets na te streven. Het lukt ze natuurlijk nooit om dat doel te halen. Daarvoor ben ik op zoek naar mensen met een rafelig randje; succesvolle managers doen het niet zo goed op het toneel (of ze moeten natuurlijk een bak met geheimen met zich meedragen).

De reeks van Wim Kayzer, waarin hij de groten op het gebied van muziek, literatuur en wetenschap interviewt, vind ik een prachtige titel dragen: van de schoonheid en de troost. Dat moet kunst toch altijd doen. Het is jammer dat toneel dat minder kan dan bijvoorbeeld muziek, dat schiet toch onmiddellijk je hart in. Maar dat zou ik ook met mijn teksten willen bereiken.

6. Welke creatieve droom wil je nog eens tot uitvoering brengen?

Ik denk dat ik het al wel geschreven heb. Er liggen vijf toneelstukken te wachten op uitvoering, maar ik zou heel graag willen dat een professioneel toneelgezelschap zet uitvoeren. Een professioneel gezelschap kan het met haar regie en acteurs tot een nieuw concept maken. Op een gegeven moment ben ik wel uitgeschreven, dan kan ik er niets nieuws meer aan toevoegen, dat moet een ander dan doen. Dat is toch fantastisch aan toneel: dat het vanuit mijn hoofd, in een personage via een acteur tot leven komt!

7. Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt over creativiteit?

Dat inspiratie niet bestaat. Het is gewoon heel hard werken. En het moet altijd met gevaar voor eigen leven. Je moet wel de krochten van je ziel in om tot iets waarachtigs te komen.

Meer informatie:
Websites: Bureau op zolder en  Op zolder producties
LinkedIn: Karlijn Broekhuizen
Twitter: KarlijnBr
Telefoon: 06-23399860

Eerdere afleveringen in deze serie:
8.   Joris van Ooijen 
9.   Marcel van Driel
10. Marieke van Dam 
11. Ward van Os 
12. Lidion Zierikzee
13. Peter te Riele
14. Huub Koch
15. David van der Kooij
16. Gert Veenhoven
17. Marjolein Oosterheerd
18. Femke Vijn

Leer lenig denken

Ideeën nodig om je creatieve denkvermogen op te rekken? In het boek Lenig denken, technieken voor creatieve denkkracht lees je een groot aantal ideeën en oefeningen, die je op je werk en in je privéleven van pas komen. Bestel het boek direct bij Managementboek.

Mis mijn volgende artikel niet

Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn.
Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

5 tips om losse flarden om te vormen tot krachtige ideeën

Ben je een trouwe gebruiker van een notitieboek voor je artikelen of verhalen? Dan is het hoogste tijd om naar het volgende niveau te springen. Rol je ideeën aan elkaar tot een enorme sneeuwbal.

Wat doe jij als je teveel ideeën hebt? Als je hoofd explodeert bij een overvloed aan invallen? Als je niet weet waar je moet beginnen?

Een van de beste dingen om te doen is die ideeën simpelweg noteren. Het helpt je om je hoofd leeg te maken, je ideeën te ordenen en alle ideeën die je niet ogenblikkelijk kunt uitvoeren, te bewaren voor een andere keer.

Ben je minder ideeënrijk, dan is een notitieboek minstens zo nuttig. Je noteert er losse invallen in, waarop je later - in tijden van minder inspiratie - gemakkelijk kunt terugvallen. Voor blogs, voor artikelen, voor het bedenken van nieuwe producten, voor wat je maar wilt.

Daarmee benut je echter nog maar een fractie van de mogelijkheden van je notitieboek. Je kunt deze ideeflarden namelijk vergelijken met sneeuwballen, waar alles aan blijft plakken. Al rollend kleeft er steeds meer sneeuw aan, totdat de losse vlokken uitgegroeid zijn tot een enorme bal. Als de bal groot genoeg is om een romp te vormen, kun je er een sneeuwpop mee bouwen. Je oorspronkelijke idee bereikt dan als het ware het volgende niveau.

Juist daarvoor is een notitieboek zo'n geweldig gereedschap! Zo blijf je rollen:

1. Maak van je notitieboek een feestje

Kies allereerst een boekje dat jij met plezier pakt. Maak het mooi en persoonlijk met kleuren, stickers of andere dingen die jij prettig vindt. Voeg plaatjes of notities toe die je aan het lachen maken. Een vrolijke bui activeert creatieve invallen.

2. Hou open ruimte voor nieuwe invallen

Noteer een inval op een nieuwe bladzijde en laat de rest van de bladzijde leeg. Je geeft als het ware je brein de opdracht om er nieuwe ideeën bij te verzinnen. Gaandeweg vul je de bladzijde in met nieuwe gedachten, vondsten en observaties.

3. Maak royaal gebruik van beeld

Maak jij vooral schriftelijke notities? Voeg daar dan ook beeld aan toe: losse tekeningetjes, mindmaps, ansichtkaarten, uitgeknipte plaatjes of foto's. De combinatie van teksten en beelden leveren je nieuwe ideeën op.

4. Rol de losse flarden aaneen

Blader door je boekje en pak ook oude notitieboekjes er regelmatig bij. Zoek niet direct naar de betekenis, maar kijk ernaar vanuit diverse invalshoeken. Door je materiaal tot je te nemen, ontstaan er waarschijnlijk vanzelf al enkele ‘toevallige verbindingen’.
Nu komt het erop aan je eigen sneeuwbaleffect te creëren: schrijf alle nieuwe invallen op, ook als het op het eerste gezicht gekke of vreemde ideeën zijn. Maak er een mindmap, tekening of een andere visualisatie van. Hoe meer je de informatie doorkneedt, hoe beter je het begrijpt, hoe makkelijker het is om verbanden te leggen. En hoe meer ideeën je krijgt.

5. Slaap er een nacht over

Je haalt nog meer uit je notitieboekje als je elke avond voordat je naar bed gaat je boek doorbladert. Je vult je hoofd met losse eindjes. Wanneer je 's morgens wakker wordt, heb je grote kans dat die eindjes tijdens je slaap aan elkaar geknoopt zijn.

Probeer het uit!

NB. In dit blogartikel schrijf ik steeds over 'notitieboek'. Als jij liever je ideeën verzamelt in een map met een elastiek erom heen, vastlegt op Evernote of een ander systeem, kan dat natuurlijk ook!

Foto: Redjar via Flickr

Verder lezen:

• Je notitieboekje als goudmijn
• Hoe je aan nieuwe blogideeën komt

Excelleren met ideeën

Meer en bétere ideeën vinden om successen te boeken in je werk? Dan is het programma Excelleren met Ideeën iets voor jou. Lees hier meer over dit programma, waarmee je je inspiratiebronnen ten volle leert gebruiken, je grenzen verlegt en je ontvankelijkheid voor ideeën vergroot.

Lees ook het volgende artikel

Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn. Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Geef niet je hele verhaal weg

Een goed verhaal is als een puzzel: lezers willen de ontbrekende stukjes vinden. Zo lang ze het verhaal compleet willen maken, blijven ze gretig doorlezen. Geef daarom niet alles weg.

Veel mensen houden van puzzelen, onvoltooide vraagstukken die om een oplossing vragen. We denken urenlang na over dat ene woord in een cryptogram of proberen een ingewikkelde legpuzzel te completeren.

Een goed verhaal bevat ook vaak een onbeantwoorde vraag, die ons prikkelt om door te lezen. Schrijvers van filmscripts of romans zijn zeer bedreven om ons op dat spoor te houden. Ze weten precies hoe onze nieuwsgierigheid moeten opwekken en laten ons voortdurend in spanning zitten over de afloop. Ondanks de verleidingen van computerspelletjes en televisie wist J.K. Rowling zo wereldwijd miljoenen kinderen geboeid te houden met zeven dikke boeken over Harry Potter.

Hoe doet een fictieschrijver dat? Hij wekt verwachtingen, die lezer vervolgens 'ingelost' wil zien. Hij creëert bijvoorbeeld een mysterie: een treurig afgelopen jeugdliefde, een obsessie of een geheim, dat de hoofdpersoon al jarenlang met zich meedraagt. Zolang de schrijver hierover vraagtekens plaatst in het hoofd van de lezer, zit hij goed. De lezer wil niets liever dan het raadsel stap voor stap ontsluieren. Hoe meer dwaalsporen op zijn weg, hoe liever.

Journalisten en tekstschrijvers maken bij informatieve teksten weinig gebruik van technieken om raadsels op te roepen. Natuurlijk, we bedenken een prikkelende kop en we denken na over spannende fotografie. We weten ook dat we een aantrekkelijke intro moeten schrijven en pakkende tussenkoppen.

Maar verder? Meestal schrijven we rechttoe rechtaan ons verhaal, waarin we álle informatie weggeven die we hebben. We willen het liefst zo compleet mogelijk zijn. Dat is de grote drang van de schrijver: die wil alles delen wat hij te bieden heeft.

Fout, als je het vanuit de verteltechniek bekijkt. Een goede verhaalschrijver geeft zijn plot nooit meteen weg. Misschien preludeert hij in het begin van het verhaal op een mogelijke uitkomst. Maar vervolgens haalt hij alles uit de kast om te zorgen dat lezers nieuwsgierig blijven. Verschillende verhaallijnen, vooruit- en terugblikken, een extra dosis mysterie of onverwachte wendingen. Bijna alles mag en kan, zolang het voor de lezer maar geloofwaardig blijft.

"The audience actually wants to work for their meal. We’re born problemsolvers. We’re compelled to deduce and to deduct. Because that’s what we do in real life. It’s this well organized absence of information that draws us in. …Make the audience put things together. Don’t give them four, give them 2 + 2."
Filmmaker Andrew Stanton (Toy Story, Finding Nemo)

Schrijf je zelf een informatieve tekst? Daag je lezer uit tot spoorzoeken.

1. Stel een vraag.

Dat is een effectieve manier om de lezer te prikkelen en nieuwsgierig te maken. Een vraag wijst de lezer namelijk fijntjes op een kennistekort. En een mens zit zo in elkaar dat hij zich daar onprettig bij voelt en dat hij graag bereid is om door te lezen om dat tekort op te heffen. Dat geldt ook voor luisteraars. Presentator Humberto Tan vroeg deze week op de radio: 'Wat gaat de bekendste ladykiller van Nederland vandaag zeggen?' Daarna volgden de reclameboodschappen.

2. Overweeg of je het als vervolgverhaal kunt schrijven.

Schrijf bijvoorbeeld het verhaal van de reorganisatie waarin de wederwaardigheden van vijf hoofdpersonen in verschillende afleveringen gevolgd worden. De bedrijfsgeschiedenis als een spannend vervolgverhaal. Of de lange weg die een idee aflegt van bedenker tot uitvoerder, met alle obstakels die overwonnen moesten worden.

3. Geef hints over ontwikkelingen in de toekomst.

Laat doorschemeren hoe je verhaal zich in de toekomst ontwikkelt en maak je verhaal dus niet af. Door je lezer aan het denken te zetten over de mogelijke afloop, blijft hij of zij in gedachten langer met het verhaal bezig. In een volgend artikel kun je natuurlijk wel vertellen hoe het verder ging met het verhaal.

Probeer het eens uit. Hoe maak jij je lezer nieuwsgierig?

NB: De ladykiller waar Humberto Tan op doelde was Joran van der Sloot.


Foto van Travis S. via Flickr

Hoe gebruik je verhalen in informatieve teksten?

Verhalen maken je nieuwsgierig en sporen aan om door te lezen. Ideale 'vervoermiddelen' dus om je boodschap over te brengen. Het e-book Toverballen voor het brein doet uit de doeken hoe je deze verhaalkracht en andere technieken op het gebied van storytelling kunt toepassen in informatieve teksten, zoals journalistieke artikelen, websites, brochures en andere teksten. Laagje voor laagje ontsluiert het boek de geheimen van verhalen en vertelt wat je er in teksten mee kunt doen.

Meer informatie over Toverballen voor het brein.

Mis mijn volgende artikel niet

Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Als oprichter van Verhaallijnen helpt zij bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn.
Ze blogt wekelijks over creatief denken en ideeën vinden. Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Zo geef je je lezer verleidelijk lokaas

Wat hebben verhalenvertellers en vissers met elkaar gemeen? Ze kunnen allebei profiteren van aantrekkelijk lokaas.

Een sportvisser die een karper van twintig kilo aan de haak wil slaan, moet daar veel moeite voor doen. Hij bivakkeert weekeinden lang in een tentje langs de waterkant, waar de opstelling van een speciale hengel verraadt wat hij wil vangen.

Ook steekt hij veel tijd in het maken van aas. Voor het rollen van zijn ‘boillies’ (een soort deegbolletjes) gebruikt hij het liefst zijn eigen receptuur. De bolletjes mogen niet te snel uiteenvallen in het water en moeten bovenal lekker smaken. Voor zover je als visser de smaak van een karper kan inschatten natuurlijk!

Zelf heb ik niets met sportvissen, maar ik zie in deze aanpak een belangrijke overeenkomst met het delen van informatie, of dat nu voor een blog is of een andere soort tekst.  Het gebruik van een verhaal is een aanlokkelijke manier om je boodschap voor het voetlicht te brengen of om je lezers bij je onderwerp te betrekken. Maar als je je lezer niet verleidt met het juiste aas, gaat jouw boodschap aan hem voorbij.

Toch is ook voor het gebruik van verhalen een recept te geven. Dat bestaat uit drie eenvoudige stappen:

1. Grijp je lezer bij de kladden

Zorg voor een spannende opening van je verhaal, die onmiddellijk de aandacht van je lezer vangt. Plant bijvoorbeeld een serie onbeantwoorde vragen in het hoofd van je lezer. Je lezer verwacht dat je iedere vraag in het verhaal gaat beantwoorden. Zo verleid je je lezer je verhaal binnen te treden.

2. Voer je lezer nog meer aas

Onderwerpen of ideeën beklijven beter naarmate er meer haakjes aan hangen. Hoe ongewoner iets is, hoe beter we het onthouden. Dat geldt ook voor een verhaal. Leg daarom in je verhaal ongewone verbanden of beschrijf een onverwachte wending. Op deze manier houd je de aandacht vast.

3. Haal de vangst binnen

Je vertelt nooit zomaar een verhaal, want je hebt er een doel mee. Je wilt een inzicht delen, je lezer aanmoedigen of informatie overbrengen.
Aan het slot van je tekst moet het voor je lezer duidelijk zijn waarom je het verhaal hebt verteld. Hij heeft antwoorden gekregen op vragen als:

• Wat is de betekenis?
• Waarom is het relevant voor mij?
• Wat is er veranderd?
• Hoe kan ik profiteren van het resultaat?

Grijp bijvoorbeeld terug naar de opening: zorg ervoor dat het probleem uit de start van je verhaal uit de wereld geholpen is. Je lezer zal een gevoel van ‘compleetheid’ ervaren: de belofte aan het begin is ingelost.

Bij toepassing van deze drie stappen zal de impact van je verhaal met sprongen verbeteren. Als je alleen maar een mooi verhaal vertelt zonder aan te geven wat de betekenis is, zaai je verwarring en frustratie bij de lezer. Het heeft evenmin zin om alleen je boodschap aan een hengel te hangen. Neem eerst de tijd om je publiek te verleiden met het juiste lokaas.

Toverballen voor het brein
Verhalen maken je nieuwsgierig en sporen aan om door te lezen. Het e-book Toverballen voor het brein doet uit de doeken hoe je deze verhaalkracht en andere technieken op het gebied van storytelling kunt toepassen in informatieve teksten, zoals journalistieke artikelen, websites, brochures en andere teksten. Laagje voor laagje ontsluiert het boek de geheimen van verhalen en vertelt wat je er in teksten mee kunt doen.
Lees hier meer informatie over Toverballen voor het brein.

Mis mijn volgende artikel niet
Sigrid van Iersel is als schrijver en journalist gespecialiseerd in creatief denken en storytelling. Zij helpt bij het verzinnen van meer en betere ideeën en laat in verhalen voelen waarom ze belangrijk zijn.
Gemakkelijk op de hoogte blijven van deze artikelen? Vul dan hier je e-mailadres in en ontvang automatisch een mail bij de publicatie van ieder nieuw artikel.

Zeven onmogelijke vragen aan Marcel van Driel

Marcel van Driel noemt zich werelddromer, kinderboekenschrijver, creatief brein, weggever, vader van twee kinderen en echtgenoot van Tanja. Zijn dagen bestaan uit schrijven, school- en bibliotheekbezoeken, workshops geven en ervoor zorgen dat zijn kinderen een fijne jeugd hebben.

Zeven onmogelijke vragen (9)

Vraag een creatieve persoon nooit waar zijn ideeën precies vandaan komen, want daar is 'onmogelijk antwoord op te geven'. Toch ga ik die uitdaging aan. In deze serie leg ik zeven vragen voor aan kunstenaars, ontwerpers, ideeënmakers en andere 'creatieven' over hun creativiteit en inspiratiebronnen. In deze negende aflevering is het woord aan Marcel van Driel.

1. Wat betekent creativiteit voor jou?
Creativiteit is voor mij vooral ruimte. Zodra ik ruimte in mijn hoofd heb, wordt deze automatisch opgevuld met verhalen en ideeën. Zodra ik ruimte in mijn agenda creëer, wordt deze gebruikt om de ideeën en verhalen uit te werken en op te schrijven.

2. Hoe doe je inspiratie op?
Inspiratie is als ademen. Dat gaat vanzelf en daar hoef ik niks voor te doen. Maar net zoals het soms handig is om even stil te staan bij het ademhalen, waardoor je meteen anders gaat ademen, is het soms handig om een wandeling te maken of een keer extra lang onder de douche te staan, om mijn pijlen te richten op één specifiek verhaal of idee, om het nog beter te maken.

3. Heb je routines of rituelen om je werk uit te voeren?
Als ik met een boek bezig ben, dan ben ik ’s morgens onder de douche heel specifiek bezig met het hoofdstuk waar ik die dag aan ga schrijven. Daardoor krijg ik vaak een paar extra ideeën (en soms ook zinnen) waardoor het stuk nog rijker wordt of nauwkeuriger aansluit bij de rest van het boek.

4. Wat is je meest favoriete werk dat je ooit gemaakt hebt?
Mijn laatste boek, Superhelden.nl, omdat dit het eerste boek is sinds ik tien jaar geleden begon met schrijven, wat het niveau van de boeken van mijn eigen helden benadert.

5. Wil je iets met je creatieve werk tot uitdrukking brengen?
In eerste instantie wil ik slechts mijn verhalen vertellen, zonder andere bedoelingen dan te vermaken. Dat is namelijk al lastig genoeg. Dat er in mijn boeken ook mijn inzichten over de wereld zitten, is echter geen bijzaak, ook al is het geen doel op zich.

6. Welke creatieve droom wil je nog eens tot uitvoering brengen?
Een tv-serie bedenken en co-creëren.

7. Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt over creativiteit?
Geef niet op.

Meer informatie:
Website: www.marcelvandriel.nl en www.superhelden.nl
LinkedIn: Marcelvandriel 
Twitter: @Marcelvandriel


Eerdere afleveringen in deze serie:

1. Jan Willem van Swigchem 
2. Alieke van der Wijk 
3. Marleen Smit 
4. Frank de Wit
5. Marian Filarski 
6. Anja de Crom
7. Yoeke Nagel 
8. Joris van Ooijen

Schrijfervaringen bij mijn eerste e-book

Een van de toverballen van illustrator Marieke van Gils voor het e-book Toverballen voor het brein

Voor het schrijven van een boek heb je 1001 ideeën nodig. Het waren allemaal toverballen voor mijn brein.

Het eerste idee voor mijn e-book is simpel. Ooit had ik in een blog een lijstje gemaakt met de belangrijkste eigenschappen van verhalen: verhalen zijn concreet, blijven gemakkelijk in je geheugen hangen, roepen betrokkenheid op, etcetera. Deze eigenschappen wil ik koppelen aan de uitvoering. Als ‘concreetheid’ een belangrijk verhaalkenmerk is, hoe ga je daar dan als (tekst)schrijver, blogger of als journalist in de praktijk mee aan de slag?

Bij het ordenen van de verschillende eigenschappen van verhalen kom ik uit op elf kenmerken. Elf is een magisch getal. Mooi, want dat sluit precies aan bij het belangrijkste idee dat ik wilde overbrengen: verhalen hebben bijzondere krachten.

Handige kapstok
Met deze eigenschappen als frame ga ik aan de slag. Handig, zo'n kapstok! Veel informatie heb ik al eerder in blogs beschreven, dus ik hark bestaande informatie bij elkaar. Daarnaast grasduin ik opnieuw in een groot aantal boeken. Niet alleen over schrijven, storytelling en journalistiek, maar ook over marketing, psychologie en beïnvloeding. Elke keer krijg ik nieuwe ingevingen om in het boek te verwerken.

Een werktitel heb ik al: ‘de krachten van verhalen’. Doeltreffend maar ook saai. Bovendien bestaat deze titel al voor andere boeken. Ik zoek daarom naar iets nieuws en spannends. Ik bedenk een reeks alternatieven, maar ik kom er niet uit. Op de fiets krijg ik ineens een ingeving:  toverballen voor het brein. Ik voel dat deze titel helemaal klopt.

Deze metafoor geeft opnieuw een belangrijke impuls aan het boek. Toverballen zijn kleurig en laten al sabbelend telkens een nieuw laagje zien. Die beelden kan ik op allerlei plekken in de teksten koppelen aan nieuwe ideeën. Zo leg ik nieuwe verbanden en schrijf ik allerlei nieuwe aanvullingen. Holadijee, de ideeën bubbelen mijn hoofd uit.

'Nu is het boek wel klaar', denk ik. Niet dus. In augustus laat ik het concept lezen aan mijn meeleesgroep, die me vervolgens alweer op een reeks nieuwe ideeën brengt. Soms op microformaat, zoals het woord ‘ontvankelijk’ dat precies het woord blijkt te zijn dat ik ergens in de tekst nodig heb. Soms groter, zoals het idee om het boek uit te breiden met een extra checklist. Al met al breid ik het boek nog met eenderde uit.

Ideeën komen, ideeën sneuvelen
Tijd voor de volgende stap: de vormgeving en het technische deel om er een e-book van te maken. Bij het uittesten van de opmaak op de iPad zie ik opnieuw allerlei details die me eerder niet opgevallen zijn. Ook deze testfase leidt tot een reeks nieuwe ideeën, omdat je ineens scherper ziet wat er ontbreekt en wat er teveel is. Diverse passages sneuvelen - misschien duiken ze op in een volgend boek.

Zo heb ik in circa vier maanden tijd mijn e-book geschreven, vorm gegeven en verder laten groeien. De volgende stap is het uitgeven: op 20 oktober is het boek echt klaar. Loslaten is het allermoeilijkst. Maar daarover in een volgend artikel meer!

Veel schrijvers schrijven in hun dankwoord dat ze hun gezin in de schrijfperiode verwaarloosd hebben. Zo bont heb ik het gelukkig niet gemaakt. Wel heb ik vaak met mijn hoofd in de wolken gezeten, omdat ik telkens ideeën kreeg hoe ik het nóg mooier, leesbaarder of informatiever kon maken.

Achteraf gezien is dit de mooiste ontdekking: ik heb een boek geschreven over verhalen als toverballen voor het brein, maar ondertussen heb ik mijn eigen brein voortdurend gedompeld in gelukshormonen van eigen makelij. 

De belangrijkste leerervaringen op een rij:

1. Een boek geeft focus
Op het moment dat je je in een onderwerp verdiept, zie je nieuwe invalshoeken of niet eerder opgemerkte verbanden. Zo krijg je steeds meer ideeën.

2. Een frame geeft houvast
Een duidelijke structuur van het boek – in mijn geval de elf eigenschappen van verhalen – is een kerstboom: je weet precies waar je de ballen op moet hangen.

3. Beeldspraak zorgt voor nieuwe verbanden
Een metafoor die het belangrijkste thema van je tekst verbeeldt, geeft een grote nieuwe impuls, omdat je dankzij deze beeldspraak nieuwe verbanden legt.

4. Laat bubbelen
Verwacht niet dat je meteen de goede ideeën krijgt die je nodig hebt. Geef jezelf de tijd. Op een zeker moment ploppen de goede invallen vanzelf op.

5. Doe het niet alleen
Iedere (mee-)lezer heeft zijn eigen invalshoek, die de teksten verdiepen en rijker maken. Illustrator Marieke van Gils, eindredacteur Maaike Zweers en mijn meeleesgroep gaven me allerlei nieuwe ideeën voor verbeteringen.

6. De testfase is ook een creatieve fase
Op het beeldscherm zie je op een zeker moment niet meer waar je nog aan moet sleutelen. Het lezen van de tekst op een tablet levert ineens een andere leeservaring op, die nieuwe impulsen geeft. Het uitprinten van een tekst geeft hetzelfde effect, net als het gebruik van oblong-formaat (in de breedte) in plaats van staand.

7. Kondig het boek aan
Op het moment dat je het boek aankondigt, bestaat het. Je ontvangt de eerste reacties van nieuwsgierigen die meeleven. Door te formuleren waar je boek over gaat, ontdek je bovendien welke vragen het boek oproept bij je toekomstige lezers en waar de zwakke plekken zitten.

8. De bijvangst
Ik leerde veel over het schrijfproces, de techniek rondom een e-book, de vormgeving, de marketing, etc. Daarnaast schreef ik diverse nieuwe blogs over de krachten van verhalen, die nieuwe inzichten naar boven brachten. Maar vooral leidde het schrijven van het e-book tot een ontdekkingstocht langs allerlei nieuwe vakkennis en verhalen. Ik begon aan het boek met het idee om bestaande stukken te bundelen, maar ondertussen regelde ik mijn eigen leerproces.

Toverballen voor het brein

Het e-book Toverballen voor het brein. Elf magische verhaalkrachten voor tekstschrijvers koppelt inzicht over de werking van verhalen aan praktische uitvoering. Laagje voor laagje ontsluiert het boek de geheimen van verhalen en vertelt wat je er in teksten mee kunt doen. Het boek verschijnt op 20 oktober 2011 bij Verhaallijnen.
Ben je geïnteresseerd in een eigen exemplaar? Lees hier hoe je in het bezit kunt komen van dit e-book.

Zeven onmogelijke vragen aan Yoeke Nagel

Yoeke Nagel

Yoeke Nagel is journalist, auteurscoach en damestasjeslezer. Voor haarzelf zijn dat min of meer drie dezelfde dingen: het aanleggen van de weg van binnenwereld naar wereld. "Ik zie mijn werk als het verspreiden van zaadjes, niet als het bewonderen van de bloem." 

Zeven onmogelijke vragen (7)
Vraag een creatieve persoon nooit waar zijn ideeën precies vandaan komen, want daar is 'onmogelijk antwoord op te geven'. Toch ga ik die uitdaging aan. In deze serie beantwoorden kunstenaars, ontwerpers, ideeënmakers en andere 'creatieven' zeven vragen over hun creativiteit en inspiratiebronnen. In deze zevende aflevering is het woord aan Yoeke Nagel.

Yoeke schrijft eigen teksten, voor tijdschriften en af en toe in een boek (ze publiceerde er inmiddels dertien bij verschillende uitgevers) om informatie door te geven aan een breder publiek. Ze geeft auteurscoaching, lezingen en workshops om anderen te ondersteunen hun gedachten en visie te delen met anderen.

En ze biedt damestasjeslezen en andere magische werkvormen aan om de binnenwereld, ons onbewuste, onze niet-gebruikte kwaliteiten intensief te exploreren en beschikbaar te maken. Daarnaast rolt er af en toe een wonderlijke uitdaging haar hoofd binnen. Zo bereidt ze op dit moment het eerste NK Blufscrabble voor.

1. Wat betekent creativiteit voor jou?
Creativiteit is het punt waarop de mens het helderste contact kan voelen met het goddelijke. God schiep van alles en nog wat uit Niks. Dat is bereknap. Wij kunnen Haar daarin niet overtreffen. Maar we kunnen wel in respect voor de schepping handig gebruik maken van de materialen die ons gegeven zijn. Daar creëren we weer wat nieuws van. We hebben de beschikking over alle elementen als materiaal, de natuurwetten als begrenzing en onze sprankelende geest om dat allemaal steeds opnieuw te combineren, te veranderen en zo onze eigen scheppinkjes te maken.

2. Hoe doe je inspiratie op?
Meestal bedenk ik iets nieuws omdat het oude op een of andere manier niet voldoet. Zo wilde ik tijdens een workshop Tarotkaarten gebruiken. Maar omdat er een blinde vrouw in de groep zat, werkte dat niet: ze kon de plaatjes natuurlijk niet zien. Zo ontwikkelde ik het Orakel van Pan: een grote soeppan waarin alle aanwezigen interessant aanvoelende kleine voorwerpjes doneerden, waar je ‘blind’ iets uit kon pakken om het te duiden, zoals je een Tarotkaart zou duiden.

Soms bedenk ik een Functionele Toepassing: een vorm, voor iets wat ik gewoon graag doe. Scrabble vind ik leuk. Maar Blufscrabble vind ik nog leuker omdat het ook een beroep op de fantasie doet en een hoop nieuwe creaties veroorzaakt. En soms vind ik een oplossing om mezelf over een blokkade heen te helpen. Ik heb een hekel aan het huishouden. Als ik dus een suf klusje doe in huis, koppel ik daar een magische intentie aan zodat het meer zin krijgt dan alleen een huis poetsen. De geest kan meteen worden mee gepoetst.

3. Heb je routines of rituelen om ideeën op te doen of om je werk uit te voeren?
Ik begin de dag met 20 minuten zitten en stil zijn. Daarmee komen er gevoelsmatig zo’n twee uur effectieve werktijd op een dag bij. Die gebruik ik gulzig. Ik ga zitten achter mijn computer en schrijf, lees, redigeer, tot ik merk dat het niet meer gaat, omdat ik het echt niet meer leuk vind. Dan stop ik. Tegen die tijd is het meestal al donker en laat.

Nieuwe ideeën overvallen me vaak in vrolijke gesprekken met vrienden. Het uitwisselen van gedachten, een beetje spelen met uitdagingen, het toepassen van prachtige vondsten van anderen, dat is het makkelijke gedeelte. Daarna komt nog het lange grindpad waarop het moet worden uitgevoerd…

4. Wat is je meest favoriete werk dat je ooit gemaakt hebt?
Er zit in al mijn werk wel iets prachtigs én iets waar ik me een beetje voor geneer. Dat stimuleert ook wel: mijn favoriete werk moet lekker nog komen. Toch zit ik er niet zo mee. Ik zie mijn werk eigenlijk als het verspreiden van zaadjes, niet als het bewonderen van de bloem.

Ik ben blij als ik zie dat iemand een boek van mij leest in de sauna, als een dyslectische schrijfcursist me mailt dat haar eerste boek uitgegeven gaat worden, als ik een team collega’s een vrolijke middag damestasjeslezen heb bezorgd en ze zeggen dan ook nog dat ze elkaar veel beter begrijpen, als een nabestaande me vertelt dat mijn boek over de dood van Anneke een stervende heeft geholpen om afscheid te nemen van het leven, of als iemand besloten heeft toch maar eens wat aandacht te geven aan haar jeugdtrauma’s na een Tarot Systeem Opstelling.

Ik verbaas me stiekem dat de dingen die ik verzin niet al bestaan. Misschien is dat wel omdat het voor mij allemaal min of meer natuurlijk ontstaat, zo’n concept groeit net zo lang tot ik het snap en het kan vormgeven. Jonathan Safran Foer zei dat prachtig in een interview: 'Als je voor je werk veel moet reizen zeggen de mensen toch ook niet dat je een geweldige reiziger bent?' Datzelfde geldt voor schrijven. Je doet het omdat het bij je past als weg, het is geen doel op zich.  

5. Wil je iets met je creatieve werk tot uitdrukking brengen?
Als ik lang genoeg deze vraag herhaal voor mezelf en opnieuw loslaat op elk antwoord dat ik kan geven, dan kom ik natuurlijk uit op wereldvrede. Ik denk dat mijn aandeel daaraan minuscuul en indirect is: ik voel me een soort vroedvrouw voor de persoonlijke, unieke kwaliteiten die in elk mens zitten. Reflectie op jezelf, reflectie op het geschreven woord, inzichten die begrijpelijk en toepasbaar te maken zijn, dat soort dingen wil ik veroorzaken met teksten, trainingen en magie.

Als iedereen nou gewoon het allerbeste doet waartoe hij of zij in staat is, dan hoeven we daarna alleen nog op een woensdagmiddag de toestand in het Midden-Oosten op te lossen. Klaar.  

6. Welke creatieve droom wil je nog eens tot uitvoering brengen?
Alles wat ik doe, doe ik uiteindelijk omdat ik het nog niet goed kan en er dus wat mee moet oefenen. Er m’n werk van maken is dan een heel slimme stok achter de deur. Ik wacht rustig af waarvan ik hierna ontdek dat ik me er ook in wil gaan ontwikkelen. Er is geen specifieke hunkering naar een bepaald project. Ik hoop vooral dat ik het zal herkennen als het voor m’n deur staat te roepen om aandacht.

7. Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt over creativiteit?
Accepteer het als een cadeautje. Creativiteit is een gereedschap, geen einddoel. Creëren op zich is een genot. De creatie op zich voelt vaak zelfs niet meer als ‘eigen’. Dat gaat de wereld in en iedereen is min of meer vrij om daar weer iets nieuws mee te creëren. Je voegt het toe aan het potentieel van anderen. Dat is wel een eervol, maar ook dienstbaar gebaar.

Yoeke Nagel blufscrabbelt

Meer informatie: 
Yoeke Nagel schreef onder andere.

• 99 witte kopjes op een tafel. Stijloefeningen om de werkelijkheid te bekijken en te beschrijven
• Damestasjeslezen, het orakel dat je met je meedraagt 
• De magie van het huishouden – plezierig poetsen en boenen in huis, geest en wereld 
• Co-ouderschap, het beste van twee ouders 

Op 26 november vindt het NK Blufscrabble plaats in Amersfoort, dat door Yoeke georganiseerd wordt. Als auteurscoach werkt Yoeke voor journalisten, beginnende en gevorderde auteurs.
Websites:
www.yoeke.com
www.yoekenagel.nl
www.wittekopjes.nl
www.blufscrabble.nl
www.schatschrijven.nl
Twitter: @tekstenmagie

Eerdere afleveringen in deze serie:

1. Jan Willem van Swigchem 
2. Alieke van der Wijk 
3. Marleen Smit 
4. Frank de Wit
5. Marian Filarski 
6. Anja de Crom